Page 115 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 115
Semantik Anlayışın Başarısızlığından Pragmatik Soruna Doğru
Söylem teorisi, iki dil oyununun çatışmasında söylemsel olarak bir
karar verme hedefine ulaşmak için evrensel kurallardan oluşan bu me-
ta-dil oyununa ihtiyaç duyar. Bu noktada, iletişimdeki her katılımcı
tarafından “her zaman varsayılan” ya da her durumda evrensel olarak
haklı görülen 240 çatışmaların argümantasyon yoluyla çözülmesine iliş-
kin temel bir etik norma dayanılır. 241 Öyleyse, tümdengelime dayalı
olarak birbirinden ayrılmış yorum biçimlerinin çatışması argümantas-
yon yoluyla çözülebilir ve bu argümantasyonun yönü, daha iyi argü-
manın üstün geldiği kuralsız bir konuşma durumuna göre düzenlenme-
lidir. Bununla birlikte, bu temel normun içeriği yalnızca daha iyi ar-
gümanı kuralsız zorlama olarak tanımak ise de, böyle bir argümantas-
yona dahil olmanın bu duruma nasıl bağlı olacağı belli değildir. Zira
bu zorlama sadece argümantasyon içinde etki edebilir. Argümantas-
yon topluluğundan ayrılmaya karşı ileri sürülen argümanların somut
bir argümantasyona dahil olmayı nasıl haklı çıkarabileceği de bilin-
mez. Daha doğru ifadeyle, “konuşmanın geçerlilik eğiliminden kay-
naklanan argümanları baskılamama yükümlülüğü, ne zaman, kiminle
ve ne hakkında tartışmak zorunda olduğum sorusu bakımından doğru-
dan herhangi bir sonuç doğurmaz.” 242 Ayrıca Habermas, argümantas-
yonu reddederek “her zaman-hazır-argümanlar” tarafından alt edil-
mekten kaçınan şüphecinin (Skeptiker) aşkın pragmatiğin zeminini
ortadan kaldırdığını da kabul eder. 243
240 Ayrıca bkz. Apel, Fallibilismus, Konsenstheorie der Wahrheit und Letztbegrün-
dung, in: Forum für Philosophie Bad Homburg (ed.), Philosophie und Begrün-
dung, 1987, s. 116 vd.
241 Habermas, Diskursethik. Notizen zu einem Begründungsprogramm, in: Ha-
bermas, Moralbewußtsein und kommunikatives Handeln, 1983, s. 53 vd.
242 Wellmer, Ethik und Dialog. Elemente des moralischen Urteils bei Kant und in
der Diskursethik, 1986, s. 106.
243 Ayrıca bkz. Habermas, Diskursethik – Notizen zu einem Begründungsprog-
ramm, in: Habermas, Moralbewußtsein und komunikatives Handeln, 1983, s.
53 vd., 109.
113