Page 142 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 142
YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ
mevcut değildir. (Hâkim) bir karar vermek zorundadır. Dolayısıyla,
hükmün tam olarak söylemesi gereken şey bellidir: Hukuk (das
Recht). Hâkimin kararının adaletsizliği dilsel anlamda kaçınılmazdır.
Bu noktada adaletsizlik kavramının keskin bir tanımı olup olma-
dığı sorusu ortaya çıkmaktadır. Lyotard’a göre adaletsizlik kaçınıl-
mazdır. Çünkü zaten tek bir önermeyle her şeyi tek seferde gündeme
getirmek mümkün değildir. Bir seferde yalnızca bir önerme kurulabi-
leceği konusunda Lyotard elbette haklıdır. Ancak bir önermeyi var
olduğu için suçlamak ve bu varlığın diğer önermeleri imkânsız hale
getirdiğini söylemek pek mantıklı görünmemektedir. Bu da dilsel an-
lamda bir ilk (asli) günah (Erbsünde) anlayışı tesis etmektedir. Adalet-
sizliğin hukuki ifadelerinin dildeki kullanımı da ancak önceden varsa-
yılan bir dil sisteminden hareketle gerekçelendirilebilir ki bu sistemin
olanakları bireysel ifadede asla tam olarak gerçekleşmez. Ancak Fer-
dinande de Saussure’ün klasik yapısalcılığında bile bu dil sistemi on-
tolojik bir nicelik değil, metodolojik bir araçtır.
Lyotard’ın dil teorisindeki dilbilimsel bir sisteme ait öncüllerin
etkisini sürdürdüğünün kabulü, Lyotard, Wittgenstein’ı insanların dili
kullandığına dair antropolojik önyargısı nedeniyle eleştirdiği noktada
pekişir. Lyotard bunu şu şekilde açıklamaktadır:
“Temel fark, Wittgenstein’ın temelde ampirist kullanım fikrine bağlı
kalmasıdır. İnsanlar dili kullanabilir. Dilde ya da dil ile oynayabilirler. Çok
yönlü oyunların tüm kurallarını bilmemeleri bu antropolojik önyargıyı değiş-
tirmez. Wittgenstein’a göre, öncelikle yapılması gereken, önermeler düzeni-
nin araştırılmasını bu insani engelden kurtarmak ve felsefeyi insani olmaktan
çıkarmaktır. İnsan dili kullanmaz, hatta onun çobanı bile değildir; bir dil
320
olmadığı gibi bir özne de yoktur.”
320 Lyotard, „Nach“ Wittgenstein, in: Lyotard, Grabmal des Intellektuellen, 1985,
s. 68 vd., 73.
140