Page 152 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 152
YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ
kanun, istikrarlı bir meta-dilin ideolojik görünümünü kaybeder ve
heterojen değer sistemleri ile dil sistemlerinin iletildiği bir araç olarak
tanınır hale gelir 350 . Ancak burada Karl-Heinz Ladeur tarafından kul-
lanılan ‘araç (Medium)’ terimi başarısız bir imgedir. Esas nokta bura-
da göz ardı edilir: Hukuk basit bir araç değildir, gerçekliktir. Kendisi-
ne tabi olunan hukuki yetki sahibi kişilerin (Funktionsträger) eylemle-
rini haklı çıkarmak için kurallara başvurma ihtimalinin olmadığı bir
hukuk sistemi düşünemeyiz. Bu kurallar, bir ideal yetkinlikten kay-
naklı nihai bir sistem oluşturmaz, yine de Ladeur’un çalışmalarında
dile getirilmeyen, kendilerine özgü bir direnç ya da gerçekliğe sahip-
tirler.
b) Kargaşadan Kaynaklanan Düzen
Ancak bu arada Ladeur’un kendisi de tartıma aşırı bir anlam yük-
lenildiği kanaatindedir. Ladeur, kaynak ekonomisinden bilgi ekono-
misine geçişin karmaşık sorunlarının hakkını vermeye çalışan bir hu-
kuk teorisi geliştirme bağlamında, 351 “toplumun kendini değiştirmesi-
nin daha kapsamlı dinamiği için spesifik ‘tartımlara’ dair aşkın kav-
ramsallaştırma” gerekliliği arayışını ifade etmektedir. 352 Hukuk düze-
ninin birliğine ilişkin klasik pozitivist fiksiyon, farklılaşmış eylem
dair esaslı bir inceleme için bkz. Somek, Verallgemeinerung und Abwägung.
Zur institutionellen Dimension vernünftiger Gründe, in: Haller ve diğerleri,
Staat und Recht. Festschrift für Günter Winkler, 1997, s. 1051 vd.
350 Ladeur, „Abwägung“ – ein neues Rechtsparadigma?, in: ARSP 1983, s. 463
vd., 474.
351 Ayrıca bkz. Ladeur, Postmoderne Rechtstheorie, 1992; Teubner, Autopoietisc-
hes Recht, 1989. Yazarlar, Luhmann tarafından geliştirilen otopoietik sistemler
teorisinin eleştirel bir devamı üzerinde çalışmaktadır. Bu teorik bağlam, şu an-
da yasal öz tanımlamalar için küçük bir alanda sahip olunabilecek en heyecan
verici şeylerden biridir. Geleneksel hukuk teorisinin, sırf felsefi (içi boş) ko-
nuşmaları (Sonntagsreden) dogmatik dar görüşlülükle bir şekilde bağlama riski,
burada sağlam temellere dayanan sosyolojik bir analiz perspektifiyle ortadan
kaldırılmıştır.
352 Ladeur, Postmoderne Rechtstheorie, 1992, s. 11.
150