Page 210 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 210
YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ
Normatiflik, yeraltı kaynaklarının toprakta bulunması gibi, dilde
önceden bulunmaz. Daha ziyade, normatiflik dil içerisinde tesis edi-
94
lir. Konuşma normatif bir içeriğe sahip değildir, ancak konuşmanın
her şeyden önce sosyal bir pratikte gerçekleştirilmesi gereken normatif
bir potansiyeli bulunur.
Ⅱ. Hukuki Söylemin Pratiği: Normatiflik Dilde Tesis Edilir
Hukuk dili teorisinin analizinin yerini hukuk dili pratiğinin analizi
almalıdır: Hukukçular, normatifliği dilde nasıl tesis ederler?
1. Hukukçuların Dil Pratiği Teoriden Daha Karmaşıktır
Hukuki kavram öğretisinin sorunları uygulamada da ciddi boyut-
larda olabilir. Buna rağmen birçok hukukçu dilin, hukuki bilginin be-
lirleyici unsuru ve hukuki eylemin meşruiyetinin temeli olduğu konu-
sunda hemfikirdir. Uygulamada zaman zaman zorluklar yaşanıyorsa
bu, dilbilimin henüz hâkim bir görüş oluşturamamış genç bir disiplin
95
olmasından kaynaklanır. Zira bu gerçekleşmiş olsaydı, hukuki metin
çalışmasının uygulamaya yönelik sorunları muhtemelen nihai olarak
çözülebilir ve tümdengelim modelindeki eksiklikler giderilebilirdi.
Fakat anlamın ne olduğu sorusuna ilişkin hâkim bir görüş asla
oluşmayacaktır. Bunun sebebi, “nedir sorusunun” yaklaşımında zaten
96
bir isabetsizlik olmasıdır. Bu soru, anlamın somutlaştığı bir şey ara-
97
maya yönlendirir. Önceden belirlenmiş olan bir şeyi aramak yerine,
94 Knell, Die normativistische Wende der analytischen Philosophie, in: Allgemei-
ne Zeitschrift für Philosophie 2000, s. 225 vd., özellikle 234 vd.
95 Hilgendorf, Argumentation in der Jurisprudenz, 1991, s. 49.
96 Yaygın olan anlam teorilerinin kısa bir özeti için bkz. Scholz, Verstehen und
Rationalität, 1999, s. 258-267.
97 Ayrıca bkz. Wittgenstein, Philosophische Untersuchungen, 1984, § 139. Ayrıca,
Wittgenstein’ın görüşünün bir temsili için bkz.: Eike von Savigny, Die Philo-
sophie der normalen Sprache, 1980, özellikle s. 32 vd. Bu görüşler hukuki tar-
208