Page 154 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 154

7.1 Felsefi Realizmin Tanımlanması                                  139

                            mantik realizmi, elbette, tutarlılık kuramı ve pragmatist doğruluk kuramları gibi te-
                            kabüliyet doğruluk kuramının alternatifleri olan kuramları kabul etmez.
                         C)  Epistemolojik realizm, bilimsel yollarla realite hakkında güvenilir bilgiye ulaşılabi-
                            leceği fikrini ifade eder. Bir eleştirel epistemolojik realist, naif olandan ayrıt edile-
                            bilir. Şöyle ki, birincisi (ancak ikincisi değil), tüm insan bilgisinin benimsenen kav-
                            ramsal çerçeveye bağlı olduğu ve sonuç olarak, söz konusu çerçeve ile tanımlanan
                            öncüller uyarınca hiçbir zaman kesinlikle doğru ya da kesinlikle yanlış olamayacağı
                                             4
                            olgusunu kabul eder.  Hukuk bağlamında, analiz çerçevesi, hukuki analizin mantık-
                            sal-kavramsal ve epistemik ön koşullarını tanımlar. Epistemolojik realizmi tanımla-
                            yan ölçütler, ontolojik realizmin, bilimsel kuram inşasında ve kavram oluşturmada
                            realizmin ve Tarskici tekabüliyet doğruluk kuramı tarafından onaylanan semantik
                            realizmin ölçütleri ile iyi bir uyum içerisindedir. Sonuç olarak, epistemolojik rea-
                            lizm, tamamı nesnel, özneden bağımsız bir realite hakkında güvenilir bilgi edinme
                            olasılığını  reddeden  epistemolojik  idealizmden,  görüngübilimden,  felsefi  şüpheci-
                                                                     5
                            likten ve felsefi pragmatizmden ayrı tutulmalıdır.  Epistemolojik realizm, bilimsel
                            yanlışlanabilircilik ya da bilimin doğasında var olan kendi kendini düzeltme kapasi-
                            tesi ile uyumludur.
                                            6
                         D)  Bilimsel kuramın inşasında  ve  kavram oluşumunda  realizm,  doğru  ya  da  yanlış
                            olma niteliğini bilimsel kuramlara ve gerektirdiği kavramlara genişletir. Sonuç ola-
                            rak, pozitronlar, kuarklar ve kuantum fiziğindeki temel parçacıkların spin değeri gi-
                            bi kuramsal kavramlar, gerçekte var olan “şeyler”i, varlıkları veya görüngüleri ve
                            böylelikle, bunlar aralarında geçerli olan doğal olarak sahip oldukları özellikleri ve
                            karşılıklı ilişkileri ifade eder. Isaac Newton’un klasik yer çekimi kuramı ve Albert
                            Einstein’ın görelilik kuramı gibi bilimsel yasalar ve genellemeler de buna göre doğ-
                            ru ya da yanlıştır. Aynı şekilde, bilimsel kuramın inşasında realizm, bilimsel bir ku-
                            ramdaki  doğruluğun  değerlendirilmesine  yönelik  tüm  araçsal  ölçütlerden,  bilim
                            camiası  tarafından  bir  kavramın  yararının,  başarısının  ya  da  onaylanmasının,  söz
                            konusu kavramın doğruluğunun ya da geçerliliğinin ölçütü olarak işlev göreceği so-
                            nucunu  doğuracak  şekilde  vazgeçmektedir.  Ayrıca  bilimdeki  kuramsal  terimlerin
                            ampirik bir gözlem diline döndürülebileceği ya da çevrilebileceği sonucunu doğu-
                            ran bilimsel betimleyiciliği de reddeder. Realist bir bilimsel kuram inşası ve kavram
                            oluşumu  anlayışına  göre,  bilimsel  bir kuram,  ancak ve  ancak  öngördüğü yasa ve
                            kavramlar realitede fiilen var olan görüngüleri ifade ediyorsa doğrudur; eğer kura-
                            mın araçsal anlamda verimli, ekonomik, işlevsel veya başarılı olduğu iddia edilmez
                            ise ya da içerdiği kuramsal terimler ampirik gözlem terimlerine döndürülemez ise
                            doğru değildir.
                         E)  Metodolojik realizm,  ontolojik  ve  epistemolojik  realizmin  temel  dayanakları  ve
                            bilimsel  kuram  inşası  ve  kavram  oluşumunda  realizm  doğrultusunda,  realitenin

                         4   Pihlström, Tutkiiko tiede todellisuutta? s. 34-35.
                         5   Pihlström, Tutkiiko tiede todellisuutta? s. 35.
                         6   Charles S. Peirce’a göre, bilimsel yöntem kamusal haklı bulunabilirlik ve kendi kendini düzeltebi-
                            lirlik unsurunu gerektirir. Niiniluoto, Johdatus tieteenfilosofiaan (Bilim Felsefesine Giriş), s. 81-85;
                            Peirce, Johdatus tieteen logiikkaan ja muita kirjoituksia (Bilim Mantığına Giriş ve Diğer Yazılar),
                            s. 137-150; Siltala, Oikeustieteen tieteenteoria (Bilimsel Hukuk Kuramı), s. 469-471.
   149   150   151   152   153   154   155   156   157   158   159