Page 252 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ

fenomen alanının sistemli oluşunu ve kurallı oluşunu aksiyomatize
etmeye ve (konuşma) eyleminin gerçekte sadece tarihsel koşula bağ-
lanmış veya toplumu şekillendiren bir koşula bağlanmış kalıplarının
mevcut olduğu yerlerde dahi evrenselleri varsaymaya yatkındır. Dilbi-
limin formüle edilmiş sistematiği, gerçek dil kullanımının analizi için
elverişli değildir, zira bunlar yalnızca şu türden tespitler sunarlar:
‘Konuşmanın normal şartlarının mevcut olduğu varsayıldığında A
kişisi x’i sorduğundan x’i bilmiyordur.’ Belirli bir olayda söz konusu
normal şartların mevcut olup olmadığı ise – tıpkı niyetler söz konusu
olduğunda, ifadenin muhatap üzerindeki etkisindeki ya da Grice’in

konuşma maksimlerindeki gibi – olumsal bir mesele olarak açıklanır;
Sistematikleştirme zırvalığı (...).” 200

Bu kaydedilen ilerleme, her daim kural bilgisinin monolojik idraki fikri-
ne eşlik etmiş olan dilbilimdeki karşı eğilimlere dayanabilir. Mevcut durum-
da Saussure; ‘işaretlerin değişkenliğini (mutabilité du signe)’ sistemin kural-

ları ile konuşmacıların aktiviteleri arasında geçiş (Gleiten) olarak tanıyor-
du. Zira sistemin değerleri sadece, zamansal bir aktivite olarak anlamı kendi-
sinden ayıran konuşma eylemiyle gelişebilirdi. Fakat Saussure’ün bu kap-
samlı hermeneutik yaklaşımı, esasen yaklaşımının yeniliğini vurgulamak
için temel eserindeki editörler tarafından büyük ölçüde arka plana atılmış ve
201
yakın zamanda yeniden keşfedilmek durumunda kalmıştır.

 Çevirmen notu: Paul Grice’in “konuşmaya dayalı sezdirim” kuramında ortaya
koyduğu konuşma ilkelerini ifade etmektedir, bkz. https:// onculanalitikfelsefe.
com/gricein-konusmaya-dayali-sezdirimleri-ne-diyoruz-ve-neyi-kastediyoruz-
thomas-hodgson/.
200 Gloy, Unbehagen an der Linguistik, in: Osnabrücker Beiträge zur Sprachtheorie
(OBST) 29, 1984, s. 97 vd., 104 vd.
 Çevirmen notu: ‘Gleiten’ kelimesiyle bir düzlem üzerinde git gel şeklinde bir
kayma, geçiş ifade edilmektedir.
201 Böylece editörler Bally ve Sechehaye, daha sonra tek taraflılığı postyapısalcı
eleştirilerin konusu haline gelmiş olan, yapısalcığın tanımlanmasına yardımcı
olmuşlardır. Ayrıca Derrida; Saussure’a daha doğrusu Kitab-ı Mukaddes’in
Latince versiyonuna (Vulgata-Fassung), Rudolf Englert tarafından hazırlanan

250