Page 27 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

1. Bölüm

Sorunun Tanımlanması − Hukuk Devleti Düşüncesine
Uygun Metin Yapısı Kapsamında Hukuktaki Meşruiyet
Metinleri Olarak Gerekçeler

Bir kanunun uygulanmasına dair gerekçelendirmenin ne zaman bu
husustaki gereklilikleri karşıladığı sorusu sadece teorik bakımından
ilgi uyandıran bir mesele olmayıp özellikle hukuk pratiği açısından da
son derece önemlidir. Bu durum bazı rakamlara bakıldığında zaten
açıkça görülmektedir: Örneğin Kasım 2000’de “juris” çevrimiçi veri
tabanında “kısa metin” (Yani, karar metninin herhangi bir yerinde
değil, özet niteliğindeki esaslı bir cümlede (Leitsatz) veya juris editör-
leri tarafından yapılan kısa bir iç açıklamada) arama kategorisinde
1
“gerekçe” terimini içeren 47.390 karar bulunmaktadır. Daha dar ara-
ma terimleri olan “gerekçelendirme yükümlülüğü” ve “karar gerekçe-
si” için sırasıyla 1.812 (216’sı BGH kararı) ve 976 (209’u BGH kararı
2
olmak üzere) karar bulunmuştur.

1 Juris veri tabanının arama yapısına göre, arama sonuçlarının gerekçe kelimesi-
nin bileşik kullanımlarını da içerdiği unutulmamalıdır (Örneğin, gerekçelen-
dirme yükümlülüğü, gerekçe göstermek için son tarih vb.). Ancak terimin tü-
revlerinin bile bir rol oynadığı gerçeği (örneğin, kanunun bir kararın gerekçe-
lendirilme süresine ilişkin hükümler içermesi), gerekçe meselesinin ne kadar
önemli olduğunu daha da açık bir şekilde göstermektedir. Bu meselenin sürekli-
lik arz eden ehemmiyeti, bu kitabın taslağının yazıldığı bir yıllık süre zarfında,
yani Kasım 1999’dan bu yana referans sayısının neredeyse 3.000 artması (bun-
ların neredeyse 200’ü BGH kararı olmak üzere) gerçeğiyle de etkileyici bir şe-
kilde ortaya çıkmaktadır (Kasım 1999’un ortasında 5.472’si BGH kararı olmak
üzere 44.560 karar).
2 Bununla birlikte kavramın, “bir garantörün pozisyonunun hukuki dayanağı”
“bir ödeme yükümlülüğünün gerekçelendirilmesi” veya benzeri bağlamlarda

25