Page 68 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 68
YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ
yomlar’ diğer kaynaklardan veya pratik deneyimlerden elde edilen bulgular-
93
la açıkça çelişen sonuçlara yol açarsa, çok pahalıya mal olur.”
Özellikle tümdengelime dayalı akıl yürütme modelinin temsilcile-
ri, hem üst önermenin (Obersatz) hem de olay anlatımının (Sachver-
haltsdarstellung) ve ayrıca mantıksal akıl yürütmenin sonucunun yine
yalnızca doğal dil çerçevesinde yorumlanabilen metinler olduğunun
farkında olmalıdır. Dolayısıyla mantıki yapay dilin önermeleri doğal
dilin önermeleridir. Bu nedenle tümdengelime dayalı akıl yürütme
modelinin (doğal dilden) soyutlanabilmesi mümkün değildir. Huku-
kun sosyal bilimleri göz ardı etmemesi gerektiği gibi, şimdi de huku-
kun dilbilimini dikkate alması gerekmektedir. Koch’un yaklaşımının
geleneksel öğretiye göre en büyük ilerleme kaydettiği nokta da tam
olarak budur. Akademik camiadan gelen ilk eleştiride atılan bu adım-
dan geri dönülmemelidir. Dilbilimci Rainer Wimmer, hukuk mesleği-
nin bu şekilde hukukun yalnız bırakılmasına karşı uyarıda bulunmuş-
tur:
“Lafzın sınırı gibi bir kavram, yorum olanaklarını sınırlamak ve hukuk
güvenliğini (Rechtssicherheit) sağlamak adına hukukta vazgeçilmez görün-
mektedir. Öte yandan, dilbilim açısından ve özellikle pratik semantik açıdan
böyle bir kavram dikkat çekici ve aynı zamanda tuhaf görünmektedir. Dilbi-
lim, gündelik dil iletişimini – ortak dili (Gemeinsprache) – betimleyici bir
yaklaşımla tanımlar ve bu açıdan bakıldığında dilin gözlemlenen kullanımla-
rını standardize etmek ve olası yorumlar noktasında düzene sokmak için
hiçbir neden yoktur. Tüm ortak dil ifadelerinin, günlük yaşam simülasyonla-
rının ve deneyim simülasyonlarının çeşitliliğine karşılık gelen çoklu yorum-
lama olasılıklarına açık olduğu yönünde bir tecrübe hakimdir. Hukuk meto-
dolojisine ilişkin daha yakın tarihli tartışmalarda, lafzın sınırı gibi bir kavra-
mın sorunsallığı kesinlikle fark edilmiştir. Hukuki metodoloji bağlamında
93 Max Baumann, Recht — Sprache — Medien oder Die Notwendigkeit der inter-
dis ziplinären Öffnung der Rechtswissenschaft, in: Gesetzgebung heute,
1995/3, s. 11 vd., s. 12.
66