Page 68 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 68

YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ

                        yomlar’ diğer kaynaklardan veya pratik deneyimlerden elde edilen bulgular-
                                                                              93
                        la açıkça çelişen sonuçlara yol açarsa, çok pahalıya mal olur.”
                            Özellikle tümdengelime dayalı akıl yürütme modelinin temsilcile-
                        ri, hem üst önermenin (Obersatz) hem de olay anlatımının (Sachver-
                        haltsdarstellung) ve ayrıca mantıksal akıl yürütmenin sonucunun yine
                        yalnızca  doğal  dil  çerçevesinde  yorumlanabilen  metinler  olduğunun
                        farkında olmalıdır. Dolayısıyla mantıki yapay dilin önermeleri doğal
                        dilin  önermeleridir.  Bu  nedenle  tümdengelime  dayalı  akıl  yürütme
                        modelinin  (doğal  dilden)  soyutlanabilmesi  mümkün  değildir.  Huku-
                        kun sosyal bilimleri göz ardı etmemesi gerektiği gibi, şimdi de huku-
                        kun dilbilimini dikkate alması gerekmektedir. Koch’un yaklaşımının
                        geleneksel  öğretiye  göre  en  büyük  ilerleme  kaydettiği  nokta  da  tam
                        olarak budur. Akademik camiadan gelen ilk eleştiride atılan bu adım-
                        dan geri dönülmemelidir. Dilbilimci Rainer Wimmer, hukuk mesleği-
                        nin bu şekilde hukukun yalnız bırakılmasına karşı uyarıda bulunmuş-
                        tur:
                            “Lafzın sınırı gibi bir kavram, yorum olanaklarını sınırlamak ve hukuk
                        güvenliğini (Rechtssicherheit) sağlamak adına hukukta vazgeçilmez görün-
                        mektedir. Öte yandan, dilbilim açısından ve özellikle pratik semantik açıdan
                        böyle bir kavram dikkat çekici ve aynı zamanda tuhaf görünmektedir. Dilbi-
                        lim, gündelik dil iletişimini – ortak dili (Gemeinsprache) – betimleyici bir
                        yaklaşımla tanımlar ve bu açıdan bakıldığında dilin gözlemlenen kullanımla-
                        rını  standardize  etmek  ve  olası  yorumlar  noktasında  düzene  sokmak  için
                        hiçbir neden yoktur. Tüm ortak dil ifadelerinin, günlük yaşam simülasyonla-
                        rının ve deneyim simülasyonlarının çeşitliliğine karşılık gelen çoklu yorum-
                        lama olasılıklarına açık olduğu yönünde bir tecrübe hakimdir. Hukuk meto-
                        dolojisine ilişkin daha yakın tarihli tartışmalarda, lafzın sınırı gibi bir kavra-
                        mın  sorunsallığı  kesinlikle  fark  edilmiştir.  Hukuki  metodoloji  bağlamında



                        93    Max Baumann, Recht — Sprache — Medien oder Die Notwendigkeit der inter-
                            dis  ziplinären  Öffnung  der  Rechtswissenschaft,  in:  Gesetzgebung  heute,
                            1995/3, s. 11 vd., s. 12.

                        66
   63   64   65   66   67   68   69   70   71   72   73