Page 75 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

Semantik Anlayışın Başarısızlığından Pragmatik Soruna Doğru

olarak değil, muhatabımın bir hatası olarak değerlendiririm” 107 . Dola-
yısıyla, sorgulamalar ve bunu müteakip (yapılacak) hesaplamalarla
ulaşılabilecek sonuç, dilbilimsel bir bakış açısıyla kararcılık olarak
adlandırılacaktır. Bu açıdan bahsi geçen hukuk bilimi teorisyenleriyle
mutabık kalarak, eleştirel rasyonalizme (kritische Rationalismus) yö-
nelen dilbilimsel görüşler bile, dilbiliminin açıkça “insanların gerçekte
nasıl konuştuklarını betimlemesi anlamında ampirik olmadığı yönün-
dedir. Hatta bunun sistematik olarak belirlenemeyeceği bile kabul edi-
108
lebilir” .
Hukuki metnin tek anlamını garantilemek için, hukuk teorisi, dilin
karmaşıklığını gidermelidir. Ancak kuralların tekrarı halinde stabil
kaldığı homojen bir dil ve sınırlı bağlam koşulu ile dil kullanımına
ilişkin bir düzeltme yapıldığında, mevcut anlamın “dile aykırılığının
(Sprachwidrigkeit)” ve tek bir anlamın belirlendiği iddia edilebilir. 109
Ancak yakından incelendiğinde, “tekrarlamanın oldukça zor bir süreç
olduğu ve salt kopyalamadan açıkça farklı olduğu görülmektedir.
Çünkü tekrarlar her zaman farklı durumlarda gerçekleşir.” 110

107 Rudi Keller, Zur Epistomologie der Semantik, in: Jäger (ed.), Erkenntnistheore-
tische Grundfragen der Linguistik, 1979, s. 22 vd., 33. “Ampirik” terimi dilbi-
lim çevrelerinde oldukça tartışmalıdır: Bkz. örneğin Kasper, Einige Ähnlich-
keiten zwischen Naturgesetzen und Regeln, içinde: a.g.e., s. 174 vd.; ayrıca
bkz. Wunderlich, Einige Anmerkungen zu “empirisch”, in: Wunderlich, (ed.),
Wissenschaftstheorie der Linguistik, 1976, s. 173 vd. Hukuki tartışmalarda,
eleştirel yaklaşımlar için bkz. Schroth, Theorie und Praxis subjektiver Ausle-
gung im Strafrecht, 1983, s. 110 ve Rodingen, Juristische Argumentationstheo-
rie, in: Rechtstheorie 1978, s. 236 vd., 239.
108 Brand, Kritischer Rationalismus und Sprachwissenschaft, Eine Einführung, in:
Jäger (ed.), a.g.e., s. 137 vd, 147. Burada hukuk teorisindeki eleştirel rasyona-
list yönelim, Schlink ve Harenburg’a atıfta bulunmaktadır.
109 Ayrıca bkz. Priester, Zum Analogieverbot im Strafrecht, in: Hans-Joachim
Koch (ed.), Juristische Methodenlehre und analytische Philosophie, 1976, s.
155 vd., 179.
110 Luhmann, Das Recht der Gesellschaft, 1993, Derrida tarafından geliştirilen
yineleme kategorisine atıfta bulunarak.

73