Page 278 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 278
YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ
değildir. Bu teoride yargı kararının şekillenme ve değerlendirme öl-
çütlerinin ve kriterlerinin çıkarımı için, genel olarak bir duruşma salo-
nu dışarıdan dahi görülmemiştir. Bunlar, daha ziyade simülasyon nite-
liğindeki süreçlerin veya deneysel incelemelerin laboratuvar ortamın-
daki sosyal olarak kimsenin olmadığı alanında elde edilir. 296 Ve eğer
bizzat hâkimlerin kararları hakkında verdikleri ifadelere dayanılırsa,
bunlar da sadece psikolojik bir turnusol kağıdı ve ruhsal durumların
göstergeleri olarak hizmet eder. Kuşkusuz ne, tıpkı yargılamaya katı-
lan diğer kişiler gibi, hâkimin söz konusu somut olay hakkında bir
karara varmak için gerçekleştirdiği eylem ne de sadece bunun için
davada ele alınan içerikler gözlemlenebilir. Kendi kendini etiketleme-
sinin aksine aklında duruşma salonundaki “gerçeğin” ne olduğundan
yani eylemin konusundan başka her şey olan bilişsel hukuk psikoloji-
sinin yaklaşımı, tamamen abartılı bireyciliği, bilişselciliği, biçimciliği
ve teknisizmiyle birlikte, olsa olsa hâkimin bu noktada oynadığı rolü
ve bunu özellikle bir yargılama usulü olarak gerçekleştirebilmek için
tabi olduğu koşulları netleştirmek adına hukukun “inşa edildiği” yere
gitmek için acil bir ikaz olarak işe yarayabilir.
b) Etnometodolojide ve Konuşma Analizinde Katılımcı
Gözlem
Tıpkı pozitivizmin kanuna bağlılık postülasından ortaya çıkması
kadar zorunlu bir şekilde, “hukukçular karar verirken (…) gerçekte
(vuku bulanın) ne olduğu” 297 sorusundan, Tanrı’nın gözü ile “hiçbir
yerden” 298 dışsal, nesnel bir bakış ortaya çıkar. 299 Buna karşın, duruş-
296 Örnek olarak bu eserdeki çalışmalara bkz. Konecni/Ebbesen (eds.), Tue Crimi-
nal Justice System. A Social-Psychological Analysis, 1982.
297 Bkz. Friedrich Müller, Müller/Christensen/Sokolowski, Rechtstext und Textar-
beit, 1997, s. 7 (önsöz) (Yazar tarafından vurgulanmıştır.)
298 Bu formülasyon Nagel’e dayanmaktadır. Bkz. Nagel, Der Blick von nirgendwo,
1992.
276