Page 33 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

Sorunun Tanımlanması – Hukuk Devleti Düşüncesine Uygun Metin Yapısı
Kapsamında Hukuktaki Meşruiyet Metinleri Olarak Gerekçeler

rı sadece ilkel bir biçimde araştırılmıştır. Amacımız, yargının gerekçelen-
dirme yükümlülüğüne ilişkin bu yaklaşımları sistematik hale getirmektir.
16
Örtük bilginin açıklanması hedefine ulaşmak için hangi gözlem
yöntemi gereklidir? Mahkemelerin eylemlerine genellikle hukuk bili-
minin dogmatik olarak işleyen kısmı eşlik eder. Bu gözlem, bir geri
bildirim unsuru olarak demokrasi için büyük önem taşımaktadır.
Dogmatikler eylemlerinde hukuk teorisyenleri tarafından gözlemlenir-
ler. Son olarak gözlemciyi gözlemleyemeyeni gözlemleyen ya da kısa
ve öz bir şekilde ifade etmek gerekirse, hukuk sisteminde gerçekleşen
adalet sorunları üzerine düşünen (hukuk) filozoflarını da göz ardı et-
17
memek gerekir. Mahkemeler tarafından yapılan gözlem özellikle her
üç perspektifin kombinasyonu halinde anlamlıdır. Disiplinin kendi iç
18
gözlemi olarak bu, hukuk metodolojisi alanını belirler.
Teorinin pratiğe hedeflenen yakınlaşmasını sağlamak için aşağıda
üç adımda ilerliyoruz: (Bu birinci bölümün) hemen ardından gelen
(tarihsel) ikinci bölümde, bugüne kadarki teorik tartışmalarda hukuki
gerekçelendirmenin önemli temel modelleri eleştirel bir şekilde ince-
lenmekte ve semantik anlayışın başarısızlığından pragmatik soruna
giden yol ortaya konmaktadır. İçsel bakış açısı, örtük bilgiyi açık hale
getirmek için tek başına yeterli olmayacaktır. Bir kültürün apaçık or-
tada olan önemli gerçeklerini görebilmek için o kültüre yabancı olmak
gerekir, çünkü bunlar o kültürde sosyalleşmiş kişiler için kendi algıla-

16 Bu kavrama ilişkin bkz. Friedrich Müller, Juristische Methodik und Politisches
System, 1976, s. 33 vd.
17 “Üçüncü düzey sibernetik” hakkında bkz: Hörisch, “Knappes Raunen”, Bloch
(ed.), Ich bin. Aber ich habe mich nicht. Damm werden wir erst, 1997, s. 104
vd.
18 Bu metodoloji kavramı hakkında ayrıca bkz. Bora, Referenz und Resonanz-
Soziologische Bemerkungen zur Funktion von Methodik in Rechtstheorie,
Rechtslehre und Rechtspraxis (“Vom Scheitern und der Wiederbelebung (?) ju-
ristischer Methodik im rechtlichen Alltag” konferansında sunulan bildiri, Ha-
gen 2000, Martin Morlock tarafından gerçekleştirilmiştir: Rechtstheorie 2001).

31