Page 134 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

HEDEF KİTLENİN GENİŞLETİLMESİ

3. Eğer ayırt edici özellik karar ile ilgiliyse, kişi ile özelliği, ilgili kişiyi bir insan oldu-
ğu olgusundan soyutlayacak şekilde bir araya getirmemeye dikkat edin.
(Bir “AIDS kurbanı” aşağılayıcıdır, “AIDS’li bir kişi” ifadesi ise insancıllaştırır.
Aynı şekilde “sakat” ifadesi bir kişiyi bir koşul içine hapsederken, “engelli” ifadesi
insan yönünün ortaya çıkmasını sağlar.)
4. Etnik veya ırksal bir sınıflandırma ilgiliyse daha spesifik olanı daha genel olana ter-
cih edin.
(Eğer bir kişi Çinli ise onu Asyalı olarak tanımlamak küçümseyici bir şekilde belir-
siz görünür. Benzer şekilde kendisini “Hayda” olarak tanımlayan bir kişi muhteme-
len bu tanımlamayı “Yerli” ifadesine tercih edecektir.)
5. Hem açık hem de örtülü kalıp yargılara karşı dikkatli olun.
(“Hâkim Janet Marshall’ın atanması, kürsüye canlandırıcı bir şekilde sempatik bir
yüz ve anaç bir tavır getirecektir” cümlesinde olduğu gibi bazı kalıp yargıları tespit
etmek kolaydır. Ancak bazıları, “çalışan anneler, bunun bedelini çocuklarından
uzakta geçirdikleri zaman ile öderler” cümlesinde olduğu gibi derinlere gömülüdür.
Bir kişinin kendisini erkek veya kadın olarak tanımladığını varsaymak bu şekilde
tanımlamayanlara karşı incitici olabilir.)
6. Şahıs zamirleri konusunda dikkatli olun.
Kendilerini erkek ya da kadın olarak tanımlamayanlar, eril (“he”) ve dişil (“she”)
tanımlamalardan kaçınmak isteyebilir ve “George Bauer cuma günü tutuklandı.
Cumartesi günü mahkemeye çıkarıldılar.” ifadesinde olduğu gibi çoğul ifade tercih
edebilirler. Bu kullanım hantal veya kafa karıştırıcı olursa sürekli tam adın kulla-
nılması yararlı olabilir.
Pek çok insan, “Tanığa bilgi verilmelidir çünkü tanıkların rolünü bilmesi gerekir”
ifadesinde olduğu gibi genellikle her iki cinsiyeti de içerecek şekilde “o” tekil zami-
rini (“he”) kullanmaktan kaçınarak “onlar” (“they”) zamirinin tekil yapı olarak
benimsemesini gerektiren bir yapıyı tercih etmektedir. Bu tür yapılar artık yaygın
olarak kabul görmektedir ancak çoğu zaman çoğul biçimlerine yer verilebilmekte-
dir; “Tanıklara bilgi verilmelidir çünkü tanıkların rollerini bilmeleri gerekir.”)
7. Güncel ve kültüre özgü ifadeler kullanın.
(Ek 2: Ek Kaynaklar’da yer alan “Taraflı Dil” başlığı altındaki nota bakın.)
7.02 BASİTLEŞTİRME VE İNSANCILLAŞTIRMA
Basitleştirme tarzının hedef kitleyi nasıl genişletebileceğini keşfetmek için aşağıdaki senar-
yoyu hayal edelim. Velayet davasında önünüzde iki boşanmış ebeveyn olsun: baba Amara
Bangura ve anne Marie Bangura. Her ikisi de yakın zamanda Sierra Leone’den gelen göç-
menlerdir. Her ikisinin de özellikle Bay Bangura’nın oldukça sınırlı bir İngilizce bilgisi
bulunmaktadır. Çocukları Sarah, üç yaşındadır ve iki yıldır annesinin velayeti altında yaşa-
maktadır. Şimdi ise her iki ebeveyn de velayeti tek başlarına almak istemektedir. Davayı
ertesi güne ertelediniz ve şimdi de gerekçeli kararınızın son paragrafını yazıyorsunuz. Ebe-
veynin ve diğer aile üyelerinin yarın mahkeme salonunda hazır bulunacağını biliyorsunuz.

115