Page 21 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 21
GEREKÇELERİN YAZILMASI: HÂKİMLER İÇİN EL KİTABI
beklerdiniz. Ayrıca bir süre kafanızın karışacağını ve bunun işin amacının bir parçası oldu-
ğunu, eğlenceli yanının ve anlamının bir parçası olduğunu da biliyor olacaktınız. Bilinç
sürecinin içine davet edilecektiniz, onun dolambaçlı yollarını izlemeye ve gizli anlamlarını
keşfetmeye davet edilecektiniz. Bir keşif yolculuğuna çıkmış olurdunuz.
Kısacası tüm bilgiler anlamlı olmak için bir bağlamı gerektirir ve Ulysses’ten aldığım pa-
ragraf için size herhangi bir bağlam vermedim. Kısa bir alıntı ile yol açtığım baş dönmesi,
her bir alıntı sayfasında daha da dayanılmaz hâle gelecekti. “Bağlam önce gelir” kavramı, bu
kitap boyunca keşfedeceğimiz hemen hemen her bir organizasyonel strateji için temeldir.
Bilginin bir bağlam gerektirdiğini anlamak zor değildir ve çoğumuza okulda her paragrafa
bir “konu” cümlesiyle ve her makaleye bir girişle başlamamız öğütlenerek bu fikri uygula-
mamız öğretilmiştir. O zamanlar her ne kadar bununla ilgilenmiyor olsak da bu iyi bir öne-
riydi. Bu, sadece ortak deneyime değil Steven Pinker’ın The Sense of Style adlı çalışmasında
da gösterdiği üzere psiko-dilbilimsel araştırmalara dayanmaktadır. Steve Armstrong, özellik-
le hukuki yazıma yönelik olan bir diğer seçkin kitapta fikrini şu şekilde ortaya koymaktadır:
Okuyucular, bilgiyi görür görmez önemini anlarlarsa onu en iyi şekilde özümser… İn-
san zihni bir bilgisayar değildir. Gizemli verilerin yer aldığı geniş veri bankalarını
özümseyemez ve hatırlayamaz, yazarın her şeyi anlamlandırmak için bir “hesapla”
düğmesine basmasını sabırla bekler.
[Steven V. Armstrong & Timothy P. Terrell, Thinking Like a Writer: A Lawyer’s Guide
to Effective Writing and Editing (Bir Yazar Gibi Düşünmek: Bir Hukukçunun Etkili
Yazma ve Düzenleme Rehberi) (New York: Practising Law Institute, 2003), s. 18-20]
Okuyucular polisiye romanlardaki belirsizlikten zevk alabilir. Ancak gerekçeli kararlarda her
detayın öneminin hemen anlaşılmasını isterler.
Bu nedenle etkili girişler, gerekçeli kararların çağdaş okuyucuları için MS birinci yüzyılda
hatiplere öğüt veren Quintilian için olduğu kadar önemlidir. Girişler iki ana nedenden dolayı
gereklidir. İlk olarak açıklık bunu gerektirir: Okuyucular ayrıntılardan önce bağlamlara
ihtiyaç duyarlar. Sonrasında gelecek olan muhakemeye kendilerini hazırlayacak bilgiye
ihtiyaçları vardır. Etkili bir giriş, gerekçeli karar için bir bütün olarak bir bağlam sunar ve şu
soruya cevap verir: “Bu gerekçeli karar ne hakkındadır?” İkinci olarak güvenilirlik bunu
gerektirir. Bir giriş, yazarın okuyucuya verdiği bir sözleşme, bir senet gibidir. Yazar, aslında
“Gerekçeli kararın gerekçelerini açıklamak benim görevim. Dikkatinizi bana verirseniz
onları anlamanız için gereken her şeyi size sunmak için elimden geleni yapacağım.” demek-
tedir. Bir okuyucu, yazarın düzensiz ya da daha kötüsü ilgisiz veya düşmanca bir tavrı oldu-
ğunu hissederse güvenilirlik yok olup gider. Güvenilirlik kısmen açıklığa, kısmen de tarza
bağlıdır. Okuyucuların gerekçeli kararın bir bütün olarak geçerli olduğuna ya da en azından
savunulabilir olduğuna ikna edilmesi umuluyorsa her iki husus da göz önünde bulundurul-
malıdır.
Hem açıklık hem de güvenilirlik bakımından yetersiz olan bir sözlü kararın açılış kısmına
bir göz atalım:
Burada birtakım iddialar var, aslına bakılırsa toplam on iki olduğunu düşünüyorum,
bu bilgilerde belirtilen tarihlerde toplam on iki gasp gerçekleştiğine inanıyorum ve ke-
sinlikle kanıtları var, bu iddiaların her biri bakımından göz önünde bulundurulması ge-
2