Page 131 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

116 6. Analitik Hukuki Pozitivizm: Yasa Koyucunun Başlangıçtaki Niyetlerinin Hukuki …

vizm ve bilimsel pozitivizm olmak üzere iki kategori arasında bir denklik işareti koy-
25
mak için belki de çok aceleci davranmıştır :
Genel felsefede “pozitivizm” teriminin nasıl kullanıldığı düşünüldüğünde, “hukuki pozitivizm”
terimini geniş anlamda hukuk felsefesi ve hukukbilim sorunlarına yönelik bir tutum ya da yakla-
şım; ampirist, metafizik karşıtı felsefe ilkelerine dayanan bir yaklaşım olarak kabul etmek bana
makul geliyor.
Doğal hukuk felsefesi, Ross’un hukuki pozitivizm anlatısına önemli bir alternatif ve
mantıksal karşılık olarak, “hukukun ampirik ilkeler açısından eksiksiz bir şekilde tanım-
lanamayacağı veya anlaşılamayacağı ancak metafizik yorumlamayı yani insanın rasyo-
nel veya ilahi doğası, duyuların dünyasını aşan a priori ilkeler ve fikirler ışığında yo-
26
rumlamayı gerektirdiği” inancına atıfta bulunularak karakterize edilir.
Dahası, Ross bu iki tezle ampirist bir hukuk yaklaşımının “özünü” tanımlamakta-
dır. Birincisi (Ross, sorunu halledilmiş varsayarak burada mantıksal bir daire içinde
27
hareket ediyor gibi görünse de) doğal hukukun varlığına dair düşünce hatalıdır çünkü
tüm hukuk, tanım gereği pozitif hukuktur. Ancak bu, felsefi bir argüman değil, sadece
bir koşuldur.
İkincisi, pozitif hukukun varlığı, “toplumsal olguların (insan davranışları ve tutumla-
rı) gözlemlenmesi ve yorumlanmasına dayanarak” tamamen olgusal, ampirik bakımdan
28
belirlenebilir. Ross’un terminolojisi, yani toplumsal olguların gözlemlenmesi ve yo-
rumlanması, [Om ret og retfærdighed (Hukuk ve Adalet Üzerine) adlı eserinin İngilizce
baskısının ön sözünde Ross, “hukuk alanında, ampirik ilkeleri nihai sonuçlarına taşıma-
yı” cesur bir şekilde ileri sürüyor olsa bile] yine de inşai yorumlamanın metodolojik
unsurlarından kopuk bir şekilde tek başına hiçbir doğrudan ampirist yaklaşımın, hukuk-
bilimin konusunu kapsayamayacağını ortaya koymaktadır. Ross’un hukuk anlayışında,
29
hâkimler tarafından içselleştirilen normatif ideoloji, belirli toplumsal olguları hukuki
30
görüngüler olarak nitelemek için bir yorumlama şeması olarak kullanıldığında, doğası
31

25 Ross, “Validity and the Conflict between Positivism and Natural Law” (“Geçerlik ve Pozitivizm ile
Doğal Hukuk Arasındaki Çatışma”), s. 148. (İtalik vurgu sonradan eklenmiştir.)
26 Ross, “Validity and the Conflict between Positivism and Natural Law”, s. 148.
27 Ross, “Validity and the Conflict between Positivism and Natural Law”, s. 148-149.
28 Ross, “Validity and the Conflict between Positivism and Natural Law”, s. 149.
29 Ross, On Law and Justice (Hukuk ve Adalet Üzerine), s. IX: “Bu çalışmanın önde gelen fikri,
hukuk alanında ampirik ilkeleri nihai sonuçlarına taşımaktır. Bu düşünceden, hukuk çalışmasının
tüm modern ampirik bilimi harekete geçiren geleneksel gözlem ve doğrulama kalıplarını izlemesi
gerektiği yönündeki metodolojik talep ve temel hukuki kavramların toplumsal realite kavramları,
insanın toplumdaki davranışları olarak yorumlanması gerektiği ve başka hiçbir şey olarak yorum-
lanmaması gerektiği yönündeki analitik talep ortaya çıkmaktadır.” - Finlandiyalı bilim insanı
Markku Helin’in ikna edici bir şekilde ileri sürdüğü üzere, her ne kadar Ross, etkisinin tam olarak
farkında görünmese de kendisinin Om ret og retfærdighed adlı eserinde yer alan hermeneutik bir
unsur vardır. Helin, Lainoppi ja metafysiikka, (Hukuk ve Metafizik) s. 159-169.
30 Dancada: den normative ideologi der besjæler dommeren. Ross, Om ret og retfærdighed, s. 56.
Karşılaştırma için: Ross, On Law and Justice, s. 43.
31 Almanca’da: Deutungschema; Flemenkçe’de: tydningsskema. Karşılaştırma için: Ross, Om ret og
retfærdighed, s. 41: Kelsen, Reine Rechtslehre (1960), s. 3 ve devamı - Ross’un önceki çalışması
Theorie der Rechtsquellen: Ein Beitrag zur Theorie des Positiven Rechts auf Grundlage dogmen-
historischer Untersuchungen (Hukukun Kaynakları Kuramı: Pozitif Hukuk Teorisine Dogmatik-