Page 316 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

6.6 Yasama Hazırlık Belgeleri 297

Kredisi Kanunu (1977:981) ve Ticari Taksitli Satın Alma Kanunu (1978:599) ile de-
ğiştirilmiştir. Her iki kanunda da buna karşılık gelen bir hüküm bulunmamaktadır.
Bununla birlikte, başka bir soruyla ilgili 15. maddenin 2. fıkrasına, böyle bir ihtirazi
şartın geçersiz olduğunu tam olarak belirten hazırlık belgeleri eşlik etmektedir (Hell-
ner 1982, 231 ve devamı).
4. Gayrimenkul Kanunu’nun 4. kısmının 19. maddesi, satıcının satılan gayrimenkulün
kusurlarıyla ilgili sorumluluğunu düzenlemektedir. Kanunda, satın alanın iddiasını
dikkatli bir inceleme yapmış olsaydı fark edebileceği bir kusura dayandıramayacağına
işaret eden hiçbir hüküm bulunmamaktadır. Yine de Yüksek Mahkeme, şüphesiz, bu
konuda açık olan hazırlık belgelerinin etkisiyle, bir dizi davada (karşılaştırma için: ör.
NJA 1978 s. 301) bu görüşü ifade etmiştir (karşılaştırma için: Hellner 1988, 70).
Hazırlık belgeleri yoluyla yasama, yasa koyucunun değişmez, tutarlı, kesin ve eksik-
siz bir sistem veya kurallar oluşturmaya çalışırken karşılaşmak zorunda olduğu aşılmaz
güçlüklerin sonucu olarak açıklanabilir; karşılaştırma için yukarıya bakınız.
S10. Hazırlık belgelerinde bulunan, daha eski tarihli bir kanun hükmüne dayalı yerleşik
uygulamayı değiştirmeyi amaçlayan açıklamalar yalnızca istisnai durumlarda dik-
kate alınmalıdır (karşılaştırma için: Schmidt 1957, 177).
Peki neler istisnai durum teşkil etmektedir? MBL’nin 42. maddesinin 1. fıkrasında
ne işverenin ne de işveren örgütlerinin yasa dışı olan bir iş gücü anlaşmazlığına destek
veremeyeceği hükmü bulunmaktadır. Hüküm, daha önceden yürürlükte olan Toplu
Sözleşmeler Kanunu’nun 4. maddesinden değiştirilmeksizin alınmıştır. Bu bağlamda
uygulamada katı kurallar gelişmiştir. Hem yasama komitesi hem de sorumlu bakan,
MBL’ye yönelik hazırlık belgelerinde bunları “kaldırmıştır” (1975/76 tarihli ve 105
sayılı Kanun Tasarısı, s. 277).
S11. Tamamen belirsiz olan hazırlık belgeleri dikkate alınmamalıdır (karşılaştırma için:
Strömholm 1966, 175 ve devamı).
Çeşitli türden hazırlık belgeleri arasındaki ve bu belgeler ile hukukun diğer kaynak-
ları arasındaki çatışmalara ilişkin kaynak normları ile ilgili karşılaştırma için: aşağıdaki
bölüm 7.6.2.
Ulf Bernitz (1984, 17), hazırlık belgeleri ile ilgili son gelişmelerin, bu belgelerin hu-
kukun kaynağı olma konumunu tehlikeye atabileceğine işaret etmiştir. Bu nedenle,
yaklaşık olarak 1978 yılından itibaren görüşlerini sunmak üzere davet edilen kişi ve
kuruluşlar, açıklamalarını sistematik bir şekilde sunmaktan kaçınmaya başlamışlardır.
Bunun yerine, düzensiz bir ek iliştirilmeye başlanmış ve bazı durumlarda bu eke yalnız-
ca bir kopya olarak ulaşmak mümkün olmuştur. Bundan birkaç yıl sonra bu tür açıkla-
maların yalnızca çok kısa ve pek ilgi çekici olmayan bir özetini ekleme uygulaması
başlatılmıştır.
Karşılaştırma için: ör. konut satışına dair 1981 tarihli ve 82:40 sayılı Hükûmet Tasa-
rısı ve aracılık faaliyetlerine dair 1983 tarihli ve 84:16 sayılı Hükûmet Tasarısı.
Aynı zamanda, diğerlerinin yanı sıra, yabancı hukukun sunulması, mesleki literatüre
atıf yapılması ve daha derin gerekçelendirme yapılması gibi geleneksel uygulamaların
giderek daha fazla göz ardı edilmesi nedeniyle komite raporlarının kalite standardı
düşmüştür.