Page 130 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 130
3.2 Hukuki Muhakemede Desteğin Analizi 111
sinde, kanunlar gibi bazı hukuk kaynakları genellikle özel bir konuma sahiptir. Aynı karar,
kanunlar tarafından desteklenen aynı yerleşik normu, davanın aynı tanımını ve hazırlık
belgelerinden yapılan bazı alıntıları içeren başka bir dizi öncülden çıkarılabilir. Bu anlam-
da, türetme için ne emsal kararlar ne de hazırlık belgeleri gerekli değildir.
Aynı sonucun çıkarımının, birincisi belirli bir kavramsal varsayımla birlikte yerleşik
bir normu içeren, ikincisi ise bu tür başka bir varsayımla birlikte yine aynı normu içeren
iki bağımsız çıkarımdan yapıldığı bir durum da tasavvur edilebilir. Buradan hareketle,
aşağıdaki iki çıkarım tasavvur edilebilir.
I
S dizisine ait bir p varsayımı Eğer bir eylem çok ihtiyatlı ve bilgili bir kişi için söz konu-
su türden zararı öngörülebilir hâle getiriyorsa bu eylem ile
zarar arasındaki nedensellik bağı yeterli olur.
S dizisine ait diğer öncüller A, ihmali sonucunda, B’nin aracının zarar gördüğü bir trafik
kazasına neden olmuştur. Aracın tamir edildiği süre içeri-
sinde, B, bazı çalışanlara iş verememiştir. Yine de ihtiyaç
duyduğunda geri dönmeyeceklerinden endişelenerek çalı-
şanlara tam maaş ödemiştir.
Söz konusu eylem, çok dikkatli ve bilgili bir kişi için yuka-
rıda açıklanan türden bir zararı (boşta kalan çalışanları ücret
ödenmesi sonucu oluşan zararı) öngörülebilir kılmıştır.
Sonuç A’nın eylemi ile B’nin hasarı arasındaki nedensellik bağı
yeterli olmuştur.
Eğer p öncülü atılırsa, sonuç, S dizisinden çıkarılmaz.
II
S1 dizisine ait bir p1 varsayımı Yeterliliği destekleyen emsal kararlar nedensellik bağının
yetersiz olduğu sonucunu destekleyenlerden daha ağır bası-
yorsa, bir eylem ile zarar arasındaki nedensellik bağı yeterli
olur.
S1 dizisine ait diğer öncüller A, ihmali sonucunda, B’nin aracının zarar gördüğü bir trafik
kazasına neden olmuştur. Aracın tamir edildiği süre içeri-
sinde, B, bazı çalışanlara iş verememiştir. Yine de ihtiyaç
duyduğunda geri dönmeyeceklerinden endişelenerek çalı-
şanlara tam maaş ödemiştir.
Yukarıda açıklanan gibi durumlarda nedenselliğin yeterlili-
ğini destekleyen emsal kararlar, nedensellik bağının yeterli
olmadığı sonucunu destekleyenlerden daha ağır basmakta-
dır.
Sonuç A’nın eylemi ile B’nin hasarı arasındaki nedensellik bağı
yeterli olmuştur.
Eğer p1 öncülü atılırsa, sonuç, S1 dizisinden çıkarılmaz.
Bazı durumlarda, yerleşik hiçbir hukuki norm, böyle özel bir konuma sahip değildir.
Yine de hukuki muhakemede, herhangi bir yerleşik hukuki normun ait olmadığı her-
hangi bir S alt dizisinden sonucun çıkarılmadığı söylenebilir. Dolayısıyla Haksız Fiil
Sorumluluğu Kanunu’nun bir hükmünü veya Araç Trafik Sorumluluğu Kanunu’nun bir
hükmünü içeren bir dizi öncülden aynı sonuç çıkarılabilir. Ancak sonuç, bu hükümler-