Page 133 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

114 3. Hukuki Muhakemenin Rasyonelliği

Böyle bir destek zinciri fikri, önemli bir soruya yanıt bulunmasını sağlar. Bir neden-
ler zincirinin var olduğunu, yani p1’in p2’yi desteklediğini, p2’nin p3’ü desteklediğini
vb. varsayalım. Daha kesin olarak ifade etmek gerekirse, bu, p1’in diğer bazı öncüllerle
(diyelim ki r1 ve s1) birlikte, mantıksal olarak p2’yi, p2’nin diğer bir dizi öncüllerle
(diyelim ki r2 ve s2) mantıksal olarak p3’ü vb. içerdiği anlamına gelir. Peki ya ara adım
olan p2’yi atlar ve basitçe p3’ün r1, s1, r2 ve s2 ile birlikte p1’den çıktığını söylersek?
Bu, destek zincirini fiilen ortadan kaldıracaktır. Geriye, ara bağlantıların olmadığı bir
sonuç ve bir dizi öncül kalacaktır.
Bu, mevcut çalışmada savunulan kuramın merkezi noktalarından birini geçersiz kıl-
ma etkisine sahip olacaktır. Destek zincirleri fikrini savunmak için düşünmenin bilim
tarihindeki ilerlemesinin yanı sıra, bir bireyin zihnindeki ilerlemesine de atıfta bulunu-
labilir (karşılaştırma için: Alexy ve Peczenik 1989). Bilgi, adım adım gelişir. Giderek
daha uzun hâle gelen destek zincirleri geliştirilir. Bununla birlikte, tarihsel ve psikolojik
içgörüler, bilginin mantıksal olarak yeniden yapılandırılmasını gerekçelendirmek için
yeterli değildir. Yalnızca mantıksal veya en azından epistemolojik nedenler bu amaca
hizmet etmektedir. Güçlü destek kavramı, bu tür nedenlerin geliştirilmesini mümkün
kılar. Dolayısıyla güçlü destek kavramı, belirli bir bağlam içerisinde gerekçelendirmede
özel bir rol oynayan ifadelerin (örneğin hukuki muhakemedeki norm ifadeleri gibi)
bulunduğu gerçeğiyle eşleşir. Böyle bir ifade varsa, diğer adımlardan ayırt edilebilen
belirli bir muhakeme adımı oluşturmak için kullanılabilir. Kişi öncelikle, p2’nin p3’ü
güçlü bir şekilde desteklediğini gösterir ve sonra, belki başka bir kuramda, daha derin
bir öncül olan p1’in, p2’yi güçlü bir şekilde desteklediğini belirtir. Böylelikle bilginin
tümü, her biri sonuçları güçlü bir şekilde destekleyen kendi temel öncülleri ile karakte-
rize edilmiş farklı düzeyler (örneğin biyoloji ve fizik gibi) hâlinde organize edilir. Dü-
zeylerin ortadan kaldırılması hâlinde, kişi, bilgimizin yapısındaki önemli içgörüleri
kaybedecektir. Böyle bir bilgiyi ifade eden destekleyici bir yapı, ifade etmeyen bir ya-
pıdan daha iyidir. Yalnızca öncül sınıflarından bahsetmek yerine destekleyici zincirler
kavramının sunulmasının nedeni budur.

3.3 Hukuki Rasyonellik ve Hukuk Paradigması

3.3 Hukuki Rasyonellik ve Hukuk Paradigması
3.3.1 Hukuk Paradigmasına İlişkin İlk Düşünceler
Bilginin adım adım gelişmesi ile ilgili gözlemin, geniş kapsamlı sonuçları vardır.
Yukarıda belirtildiği üzere, belirli bir bağlam içerisinde gerekçelendirmede özel bir
rol oynayan ifadeler (örneğin hukuki muhakemedeki norm ifadeleri) vardır. Böylelik-
le bilginin tümü, örneğin biyoloji ve fizik gibi farklı düzeyler hâlinde organize edilir.
Şimdi, bu düzeylere, hukuki muhakeme ve hukuk felsefesini de eklemek istiyorum.
Örneğin hâkim, Charlie’yi niteliksiz hırsızlıktan mahkûm ederken Ceza Kanunu’na ve
bu kanunun yorumlanmasıyla ilgili yerleşik geleneklere güvenle dayanabilir. Uygula-
nan cezai hükmün geçerliliği, genel olarak geçerlilik sorunu, pratik muhakemenin
keyfiliğini kısıtlayan rasyonellik gereksinimleri vb. hakkında felsefi bir tartışmaya
girişmesi abes olacaktır. Bununla birlikte, bu tür sorular, hukuk felsefesi için hayati
öneme sahiptir.