Page 261 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 261

242                                               5. Yürürlükteki Hukuk Nedir?

                         mış kanunları, yerleşik emsal kararları, diğer otorite kaynaklarını ve ahlaki ilkeleri de
                         içermesini sağlamaktadır. Bu olgusal gerçek, hukuki muhakemenin erişilebilir öncülle-
                         rinin sayısını çok fazla artırarak, son derece tutarlı bir şekilde muhakeme gerçekleştir-
                         meyi mümkün kılar.
                            Kısacası, kuram hem hukukun değişmezliği ön doğrusuna hem de hukuki muhake-
                         menin tutarlılığına uymaktadır.


                         5.8.4 Hukuk İçin Temel Norm


                         Psikolojik bakış açısından, hukukçuların hiçbir muhakeme olmaksızın, kendiliklerinden,
                         normatif bir sistemi toplumsal olarak yerleşik bir hukuk sistemi olarak kabul ettiklerine
                         şüphe yoktur. Böylece belirli bir ülkenin yasaları, emsal kararları vb., herhangi bir genel
                         hukuk tanımına başvurmaksızın belirtilebilir. Ancak bu bilgi, kuramsal olmaktan ziyade
                         bibliyografiktir (karşılaştırma için: Wedberg 1951, 254). Kişi, belirli bir toplumsal ola-
                         rak yerleşik uygulamaya girerek bilgiyi kazanır. Hukuk öğrencileri genellikle çalışmala-
                         rına  bu  “bibliyografya”  hakkında  genel  bir  fikir  edinerek  başlarlar.  Diğerlerinin  yanı
                         sıra, hukukun kanunlar, emsal kararlar vb. kişinin dikkat etmesi gereken veya gerekebi-
                         len kaynaklarının bir listesini öğrenirler. Hukukçular, hukuki muhakemeyi kendi uygu-
                         lamalarında  nasıl  gerçekleştireceklerini  de  öğrenirler.  Böylelikle  yürürlükteki  hukuk
                         kavramını kullanmakta ustalaşırlar.
                            Bunu yaptıktan sonra, ancak Kelsen’in bakış açısı anlamındaki Temel Normun ön
                         varsayılması durumunda tutarlı bir şekilde anlaşılabilecek bir düşünme yoluna girerler.
                         Böylece anayasanın yürürlükteki hukuk olduğunu düşünürler. Bir kişi anayasanın yürür-
                         lükteki hukuk olduğunu ciddi bir şekilde iddia ediyorsa, anayasaya uyulmasının gerekli
                         olduğunu da kastetmiş olur. Temel Norm da aynen bunu söylemekte, anayasaya uyul-
                         masının gerekli olduğunu ifade etmektedir; karşılaştırma için: yukarıdaki bölüm 5.3.1.
                            Normatif bir bakış açısından (gerekçelendirme bağlamında) yine de hukukçuya “Bu
                         anayasa neden yürürlükteki hukuktur?” ve “Neden buna uyulması gereklidir?” soruları
                         sorulabilir. Böylece, yürürlükteki hukukun kendiliğinden oluşan bilişsel sürecinin ras-
                         yonel bir şekilde yeniden inşa edilmesi talep edilebilir.
                            Hukukçu, bu tür sorulara hazırlıklı değildir. Ancak gerekli analitik beceriye sahip ol-
                         saydı “F 1, F 3, F 5, F 6, F 8 ve F 9 gibi olgusal gerçekler vardır ve buradan hareketle, norma-
                         tif  sistem,  hukuk  ölçütlerine  karşılık  gelmektedir.”  şeklinde  yanıt  verirdi.  Bu  yanıt,
                         aşağıdaki muhakemeyi ön varsaymaktadır.

                         Öncül  1:  F1,  F3, F5,  F6,  F8   Bir normatif sistem bir dizi seviyeden oluşur; belirli bir norm, daha
                         ve F9 olgusal gerçekleri   üst düzeydeki bir norma uygun olarak oluşturulmuşsa geçerlidir.
                                              Bu  sistem,  hukukun  toplumdaki  en  üst  normlar  sistemi  olduğunu,
                                              kendi  topraklarında  fiziksel  güç  kullanma  yetkisi  verme  konusunda
                                              tek  hak  sahibi  olduğunu,  her  türlü  davranışı  düzenleme  yetkisine
                                              sahip olduğunu iddia eden bazı normları içerir.
                                              Bu sisteme ait en önemli davranış normlarına, her zaman veya nere-
                                              deyse  her  zaman,  satın  alma,  vergi  ödeme,  evlenme  vb.  gündelik
                                              eylemleri  gerçekleştiren  sıradan  insanların  uygulamalarında  uyulur;
   256   257   258   259   260   261   262   263   264   265   266