Page 146 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 146
HUKUKİ ARGÜMANTASYON TEORİSİ
ğılımı söylemin tüm katılımcılar için mevcut olduğu zaman hiçbir zor-
376
lama” yaratmaz. Bu genel simetri talebinden yola çıkan Habermas, bir-
birlerinden ayırdığı çeşitli söz edimi sınıfları için dört talep türetir.
“1. Bir söylemin tüm potansiyel katılımcıları iletişimsel söz edimle-
377
rini kullanmada eşit fırsatlara sahip olmalıdır. Böylece söylemler her
zaman başlatılabilir. Konuşma ve karşı konuşma, soru ve cevap yoluyla
aynı şekilde sürdürülebilirler.
2. Tüm katılımcılar yorumlarını, iddialarını, tavsiyelerini, açıklama-
larını ve gerekçelerini ortaya koymak ve bunların geçerlilik iddialarını
sorunsallaştırmak, gerekçelendirmek veya çürütmek için eşit fırsatlara
sahip olmalıdır. Böylece hiçbir ön görüş, tartışmadan ve eleştiriden kalıcı
378
olarak dışlanmamış olur.”
Bu her iki talep doğrudan söylemle ilgilidir. Sonraki iki talep ise,
söylemin eylemsel boyuta taşınmasını konu eder.
“3. Eylemde bulunan olarak yalnızca, temsili söz edimlerini kullan-
mada –tutumlarını, duygularını ve niyetlerini ifade etmede – eşit fırsat-
lara sahip olan konuşmacılar söyleme kabul edilir […].
4. Eylemde bulunanlar olarak yalnızca, düzenleyici söz edimlerini –
emretme ve karşı çıkma, izin verme ve yasaklama, söz verme ve söz
alma, hesap verme ve hesap sorma vb. – kullanmada eşit fırsatlara sahip
379
olan konuşmacılar söyleme kabul edilir.”
376 J. Habermas, a.g.e., S. 255.
377 İlk talepte bahsedilen iletişimsel söz edimlerinden daha önce bahsedilmemiştir.
Onlar, özel bir geçerlilik iddiasıyla ilişkilendirilmezler. Daha ziyade “aslında ko-
nuşmanın pragmatik amacını” ifade etmeye hizmet ederler. “Söylemek”, “çeliş-
mek” ve “alıntı yapmak” gibi fiiller bu söz edimlerine dahildir (J. Habermas,
Vorbereitende Bemerkungen zu einer Theorie der kommunikativen Kompetenz,
S. 111).
378 J. Habermas, a.g.e., S. 255.
379 J. Habermas, a.g.e., S. 256.
144