Page 201 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 201
BAŞLICA PRATİK SÖYLEM TEORİLERİ
gerektirmez, “yalnızca bu uygulamayı değiştirmek meşrulaştırmayı ge-
581
rektirir” . Perelman’ın da belirttiği gibi bu ilke, “entelektüel ve sosyal
yaşamımızın istikrarının temelini oluşturur” 582 . Etik ve hukuk alanında
emsallere ve kabul edilmiş normlara başvurulmasının esasını ortaya ko-
583
yar.
Bu, “olan her şeyin değişmeden kalması gerektiği” 584 anlamına gel-
mez. Sadece daha önce kabul edilmiş bir görüşü sebepsiz yere terk et-
menin mantıksız olduğunu söyler. Bir şeyden şüphe eden veya bir şeyi
eleştiren kişi, şüphesine veya eleştirisine dair bir gerekçe sunmalıdır.
Bu, evrensel şüphenin kabul edilemez olduğunu da ayrıca temellendi-
585
rir. Meşruluk gerekliliğinin kapsamı bununla önemli ölçüde daralır.
Her şeyi meşrulaştırmak gerekli değildir. Yalnızca nedenleri şüpheli
586
olanları gerekçelendirmek gerekir. Bu sadece argümantasyonun
önemli ölçüde rahatlaması anlamına gelmez, aynı zamanda argüman-
tasyon yapmayı da tamamen mümkün kılar. Bir şeyi önceden varsay-
madan, hiçbir argümantasyona başlanamaz.
Dolayısıyla atalet ilkesi, normların gerekçelendirilmesi sorununa
587
içerik açısından belirli bir katkıda bulunur. Sadece şüphe duyulma-
yan normlar kolayca gerekçelendirmeye girebildiğinden, esasında bu
581 Ch. Perelman, Fünf Vorlesungen über die Gerechtigkeit, S. 92; benzer şekilde
Ch. Perelman, Justice and Reasoning, in: Law, Reason, and Justice, Essays in
Legal Philosophy, Ed.: G. Hughes, New York / London 1969, S. 208; Ch. Perel-
man, La règle de justice, S. 237.
582 Ch. Perelman, Betrachtungen über die praktische Vernunft, S. 219.
583 Ch. Perelman / L. Olbrechts-Tyteca, a.g.e., S. 144.
584 Ch. Perelman, Fünf Vorlesungen über die Gerechtigkeit, S. 92.
585 Ch Perelman, Betrachtungen über die praktische Vernunft, S. 219.
586 Ch. Perelman / L. Olbrechts-Tyteca, Act and Person in Argument, S. 252.
587 Bu ilke, Perelman’ın teorisi çerçevesinde bir başka önemli işlevi daha yerine ge-
tirmektedir. Eşit olana her zaman eşit muamele edilmesini talep eder. Bu, şekli
adalet kuralının içeriğidir. Perelman’a göre bu kural atalet ilkesiyle temellendi-
rilmelidir (Ch. Perelman / L. Olbrechts-Tyteca, a.g.e., S. 294; Ch. Perelman,
Betrachtungen über die praktische Vernunft, S. 219). Şekli adalet kuralı, “aynı
varlık kategorisindeki varlıklara aynı şekilde muamele edilmesini” gerektirir
199