Page 198 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

HUKUKİ ARGÜMANTASYON TEORİSİ

önermelerin birbirine bağlanması (birleştirme) ile kavramların bölün-
mesi (ayrıştırma) arasında yaptığı ayrım da önemlidir. İkincisi argü-
mantasyona dair çok önemli bir araçtır.

Eklemeli pekiştirme ve gerileyen pekiştirme kavramlarının yanı
sıra, meta-söylem kavramı da dikkate alınmalıdır.

7. Argümantasyonun Rasyonelliği

Şimdiye kadar ele alınan argümantasyonun yapısına ilişkin analiz
hem tikel bir oditoryum hem de evrensel bir oditoryum huzurunda ya-
pılan argümantasyona ilişkindir. Dolayısıyla, bu analiz argümanların
geçerliliğine ilişkin henüz hiçbir şey söylemez. Evrensel oditoryuma
yapılan atfın, argümanların geçerliliğine dair nasıl kriterler sunacağı
asıl sorulması gereken sorudur.
7.1. Evrensel oditoryuma hitap eden kişi, aynı zamanda kendisine
de hitap eder. Çünkü kendisi de bu oditoryumun bir üyesidir. Bu yüz-
den, konuşmacının kendisinin inanmadığı savlar ve kabul etmediği
önermeler evrensel oditoryum huzurundaki bir argümantasyondan dış-
lanır. Burada yukarıda ileri sürülen samimiyet ve ciddiyet koşulları ge-
571
çerlidir.
7.2. Taraflı olan bir kişi, samimi olması koşuluyla yalnızca kendi-
sinin de içinde bulunduğu grubu ikna edebilir. Herkesi ikna etmek iste-
yen bir kişi ise tarafsız olmalıdır. Bu, onun konuyla ilgili karşıt argü-
manları sunmasını gerektirir. Şu kural geçerlidir: audiatur et altera
pars 572 . Konuşmacıya ilişkin olan bu tarafsızlık ilkesi, tartışmalarda her
konuşmacının her argümanı sunma hakkının olduğunu söyleyen taleple
uyumludur. Perelman’ın teorisi ile Habermas’ın teorisi arasında bu
noktada da yakın bir bağ vardır.

571 Ch. Perelman / L. Olbrechts-Tyteca, S. 58; ayrıca bkz. Ch. Perelman, Reply to
Mr. Zaner, S. 170.
572 Ch. Perelman / L. Olbrechts-Tyteca, S. 160; Ch. Perelman, Fünf Vorlesungen
über die Gerechtigkeit, S. 157.

196