Page 194 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

HUKUKİ ARGÜMANTASYON TEORİSİ

6.1. Perelman, “argümantasyon öncülleri”nden argümanların çıkış
543
noktalarını belirleyen uzlaşma nesnelerini anlar. O, öncülleri biri ger-
çek (réel) olanla ilgili olan öncüller, diğeri tercih edilebilir olan
(préférable) öncüller olacak şekilde iki sınıfa ayırır. 544 Gerçek olanla
545
ilgili öncülleri de bir yanda olgular ve hakikatler , diğer yanda ise var-
sayımlar (présomptions) 546 olarak şekilde ayırır. Tercih edilenin ala-
547
nında ise değerler, hiyerarşiler (hiérarchies) 548 ve yerler (lieux) 549
arasında ayrım yapar. Perelman, “hiyerarşiler” ile tercih ilişkilerini işa-
ret eder. “Yerler” ile de antik topos kavramından yola çıkarak değerle-
rin ve hiyerarşilerin gerekçelendirilmesine hizmet edebilecek genel ni-
550
telikteki önermeleri kasteder.
Perelman, “Yeni Retorik (Neuen Rhetorik)”te sadece gerçekle ilgili
olan öncüllerin evrensel oditoryum nezdinde geçerlilik iddia ettiğini,
değerlerin, hiyerarşilerin ve toposların ise sadece belirli oditoryumların
onayını alabileceğini düşünür. 551 Bu, yalnızca iyi ve güzel gibi çok so-
yut değerlerde, genellik derecelerinin yüksek olmalarından dolayı fark-
552
lıdır. Fakat daha sonraki çalışmalarında Perelman, pratik soruların,
yani neyin tercih edilebilir olduğuna ilişkin soruların da evrensel odi-
553
toryum huzurunda tartışılabileceğini kabul eder.

543 Ch. Perelman / L. Olbrechts-Tyteca, a.g.e., S. 87 vd.
544 Ch. Perelman / L. Olbrechts-Tyteca, a.g.e., S. 88.
545 Ch. Perelman / L. Olbrechts-Tyteca, a.g.e., S. 89 vd. Burada “olgu” ifadesi be-
lirli tekil nesneleri, “hakikatler” ifadesi ise karmaşık nesneleri (örneğin, teorileri)
belirtir.
546 Ch. Perelman / L. Olbrechts-Tyteca, a.g.e., S. 93 vd.
547 Ch. Perelman / L. Olbrechts-Tyteca, a.g.e., S. 99 vd.
548 Ch. Perelman / L. Olbrechts-Tyteca, a.g.e., S. 107 vd.
549 Ch. Perelman / L. Olbrechts-Tyteca, a.g.e., S. 112 vd.
550 Ch. Perelman / L. Olbrechts-Tyteca, a.g.e., S. 113.
551 Ch. Perelman / L. Olbrechts-Tyteca, a.g.e., S. 88, S. 99.
552 Ch. Perelman / L. Olbrechts-Tyteca, a.g.e., S. 102, ayrıca bkz. Ch. Perelman /
L. Olbrechts-Tyteca, Act and Person in Argument, S. 252.
553 Ch. Perelman, Fünf Vorlesungen über die Gerechtigkeit, S. 152 vd.

192