Page 195 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 195
BAŞLICA PRATİK SÖYLEM TEORİLERİ
6.2. Perelman, bir taraftan çeşitli argüman şemalarını (schèmes
d’arguments) 554 diğer taraftan da argümanların birlikteliğini, argüman
555
ve argümantasyon yapısını argümantasyon teknikleri olarak ele alır.
6.2.1. Perelman, farklı argüman şemalarını iki sınıfa ayırır: birleş-
meye (liaison) hizmet edenler ve ayrışmaya hizmet edenler. Birleşmeyi,
birbirinden ayrı olan unsurların bir birlik oluşturmak üzere bir araya
gelmesi olarak; ayrışmayı, bir birliğin ayrı unsurlara bölünmesi olarak
556
anlar.
Birleşimin, (1) yarı mantıksal argümanlar, (2) gerçekliğin yapısına
dayanan argümanlar ve (3) gerçekliğin yapısını gerekçelendiren argü-
manlar olmak üzere argümanın üç türüne hizmet etmesi gerekir. Yarı-
mantıksal argümanlar ikna güçlerini mantıksal olarak geçerli çıkarım-
557
lara olan benzerliklerinden alır. Geçişlilikle ilgili olan argümanlar,
yarı-mantıksal argümanların bir grubunu oluşturur. “Arkadaşlarımızın
arkadaşları sizin de arkadaşlarınızdır” bu türden bir argümana örnek-
558
tir. Gerçekliğin yapısına dayanan argümanlara örnek olarak, neden-
559
sellik bağlantılarına dayanan argümanlar verilebilir. Son olarak Pe-
relman, gerçeklik yapısını gerekçelendiren argümanları, (örneğin ge-
nelleme amacıyla) 560 tek bir olayı işaret edenler ve bir analojiyle ilgili
olanlar olmak üzere ikiye ayırır. 561
Ayrışma, bir birleşmeyle oluşturulan bağları parçalamaktan daha
fazlasıdır. Ayrıştırmayla argümantasyonlarda kullanılan kavramlar alt
562
ayrımlarla değiştirilir. Böylece tamamen yeni çözümler mümkün
554 Ch. Perelman / L. Olbrechts-Tyteca, a.g.e., S. 252.
555 Bu kavramlar için bkz. yukarıda S. 114 vd.
556 Ch. Perelman / L. Olbrechts-Tyteca, a.g.e., S. 255.
557 Ch. Perelman / L. Olbrechts-Tyteca, a.g.e., S. 259.
558 Ch. Perelman / L. Olbrechts-Tyteca, a.g.e., S. 306.
559 Ch. Perelman / L. Olbrechts-Tyteca, a.g.e., S. 354.
560 Ch. Perelman / L. Olbrechts-Tyteca, a.g.e., S. 471 vd.
561 Ch. Perelman / L. Olbrechts-Tyteca, a.g.e., S. 499 vd.
562 Ch. Perelman / L. Olbrechts-Tyteca, a.g.e., S. 550 vd.
193