Page 57 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

BAŞLICA PRATİK SÖYLEM TEORİLERİ

yeterli olduğu sürece argümanlara yer yoktur. Moore’un şu ifadesi bunu
büyük bir açıklıkla ortaya koyar: “Doğru değil, çünkü doğru değil ve
bunun başka bir nedeni yok: Ancak doğru olmadığını ilan ediyorum;
çünkü bunun doğru olmadığı benim için apaçık ortadadır ve bunun, id-
20
diam için yeterli bir neden olduğunu düşünüyorum.”
21
Sezgiciliğe karşı çeşitli argümanlar ileri sürülmüştür. Muhteme-
len en güçlü argüman; sezgiciliğin farklı insanların farklı apaçıklıklar
deneyimlediği olgusu karşısında doğru ve yanlış, gerçek ve gerçek dışı
22
apaçıklar için hiçbir kriter sunmadığıdır. Ancak sezgicilik ahlak ala-
nında nesnel bilginin veya ahlaki gerçekliliğin olabilirliği iddiasını ge-
rekçelendirmek ya da hakkı ile ortaya koymak istiyorsa, kriter sunmak
zorundadır. Böyle bir karar verme kriterinin yokluğunda ise sezgicilik
23
etik öznelcilikle aynı sonuca varır. Sezgicilik natüralizme karşı itiraz-
larını bu şekilde temellendiriyor olsa da natüralizm kadar az savunula-
bilir.

2. Duygusalcılık (Stevenson)

Normatif önermeler ne ampirik nesneler hakkındaki ne de ampirik
olmayan nesneler hakkındaki önermelerle aynıdır. Bu bulgu göz önüne
alındığında, normatif önermelerde kullanılan ifadelerin işlevinin bir
şeyi nitelemekle sınırlı olmadığı sonucuna varılabilir. Bu ifadeler ya ni-
teleme işlevinden tamamen farklı bir işlevi yerine getirirler ya da ancak

bir önermenin doğruluğunu tartışmasız onaylamamızı sağlar. Timuçin Afşar,
Felsefe Sözlüğü, 6. Baskı, Bulut 2004, S. 27.
20 G. E. Moore, a.g.e., S. 144.
21 Bkz. P. H. Nowell-Smith, Ethics, Harmondsworth 1954, S. 36-47; P. Edwards,
The Logic of Moral Discourse, New York / London 195 5, S. 94-103; St. E.
Toulmin, The Place of Reason in Ethics, Cambridge 1950, S. 10-28; Eike v. Sa-
vigny, Die Philosophie der normalen Sprache,1. Aufl. Frankfurt a. M. 1969, S.
196-199.
22 P. F. Strawson, Ethical Intuitionism, in: Philosophy 24 (1949), S. 27. Ayrıca bkz.
A. Podlech, Recht und Moral, in: Rechtstheorie 3 (1972), S. 135.
23 Bkz. G. C. Kerner, The Revolution in Ethical Theory, S. 33.

55