Page 141 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

GEREKÇELERİN YAZILMASI: HÂKİMLER İÇİN EL KİTABI

ilgisiz bir dekorasyon değildir; konuyu sanatla birleştirmektedir. Denning’in tarif etmeye
devam ettiği kaza, ailenin çan çiçeklerini toplamak için yol boyunca durması nedeniyle
meydana gelmiştir. Çan çiçeklerine yapılan dokunaklı ima, davayla doğrudan ilgilidir.
Çelişkili olmalarına rağmen Gradgrindian ve Polonian sendromlarının ortak bir hatası
vardır: Tarzın ve esasın ayrı şeyler olduğunu ve birbirini dışladığını varsayarlar. Esasa sev-
dalı olanlar tarzı reddeder, tarza sevdalı olanlar ise esası reddeder ya da en azından ara sıra,
ferahlık için bu olmaksızın yapmaya isteklidirler. Bununla birlikte tarz ve esas arasındaki
veya biçim ile içerik arasındaki ilişkiyi ciddi olarak düşünen insanların çoğu, ikisi arasındaki
bu ayrımı reddeder. Örneğin seçkin hukukçu Benjamin Cardozo, biçim ve esasın birbirinden
ayrılamaz olduğunu savunmaktadır. Ona göre biçim, yalnızca dekorasyon amaçlı olarak
esasa eklenen bir şey değildir:
Biçimden doğan güç ve biçimsizlikten doğan zayıflık, gerçekte esasın nitelikleridir. On-
lar şeyin kimliğinin işaretleridir. Onu olduğu gibi yaparlar.
[Benjamin N. Cardozo, Law and Literature and Other Essays and Addresses (New
York: Harcourt, Brace, 1931) s. 6]
Bu, bir şairin (veya bir İngiliz profesörünün) değil bir hâkimin görüşüdür. Tarzı bu şekilde,
esasa karşıt bir şey olarak değil de esasın şekli olarak düşünürsek tarzı yargısal yazıma uygun-
suz olduğu için reddetmek veya onu yüzeysel bir dekorasyon türü olarak geliştirmek istemeyiz.
Cardozo’nun biçim ve esasın tekliği kavramı, tarz hakkında güçlü bir düşünme biçimini,
tarzı belirli bir argüman meselesi ile ilişkili olarak görmenin bir yolunu temsil eder. Tarz ile
ilgili olarak bu şekilde düşünmek, onu kişiliksizleştirmek, onu belirli bir yazarın karakteris-
tik ifade biçimi olarak değil belirli bilgi veya fikirleri somutlaştırmanın bir yolu olarak gör-
mektir.
Bununla birlikte tartışmanın konusunu ve şeklini ayrı tutmak zordur. Bu nedenle tarz tar-
tışmalarının bireysel yazarların tartışmaları ile sonuçlanması muhtemeldir. Çoğu hukuki
argüman, çok farklı formülasyonlara sahip olabilir. Yasalar ve olgular açık ve tartışmasız
olduğunda bile farklı hâkimler gerekçeli kararlarında gerekçeleri sunarken farklı stratejiler
benimseyeceklerdir. Farklı bir kelime hazinesi, farklı bir organizasyon yöntemi ve farklı
vurgu noktaları seçeceklerdir. Bu stratejiler tarafsız değildir. Kaçınılmaz olarak gerekçelerin
açıklandığı hedef kitlenin niteliği de dâhil olmak üzere bir bütün olarak davanın kişisel bir
kavrayışından türerler. Sonuçta, kişisel bir hukuk kavrayışından ve yargının rolünden türe-
miş olurlar. Kelime seçimi ve cümle yapısının yerel düzeyinde, bu tür stratejiler, ister tama-
men isterse kısmen bilinçli olsun kendilerini tarz olarak ortaya koyarlar.
Bu nedenle tarz, kaçınılmaz olarak benlikle iç içe geçmiş görünür. “Kent’te çan çiçekleri
zamanıydı” ifadesini Lord Denning olarak kabul etmemizin nedeni, tarzın bazı yönlerden
“insan” olmasıdır. Bununla birlikte bu tarzın asla bütün kişi olmadığını kabul etmek önemli-
dir. Bu nedenle retorikçiler, bir karakteri yazarken yaratılan benliği maske anlamına gelen
bir kelime ile adlandırırlar. Kelime, hile veya aldatmayı ima ettiği için değil yazma benliği-
nin yaşayan benlikle özdeş olmadığını ve farklı yazma biçimlerinin farklı türde benlikleri
yansıtabileceğini açıkça ortaya koyduğu için faydalıdır. Hâkimler gerekçeli kararları yazar-
ken, bir benliği, bir benliğin inşasındaki kadar açığa vurmazlar. Bu nedenle Richard A. Pos-
ner’ın yargısal tarz hakkındaki algısal yorumu: “Bir tarz seçiminin yanılmaz bir şekilde

122