Page 31 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

GEREKÇELERİN YAZILMASI: HÂKİMLER İÇİN EL KİTABI

üç seçeneğin göz önünde bulundurulması yardımcı olabilir. İlk olarak sorunları kategorize
edin ve bunları, yedi, belki de üçe indirerek geniş bir şekilde belirtin. İkinci olarak sorunların
sayısının ve karmaşıklığının, argümanda göründükleri şekilde sıralı olarak tanımlanması
gerektiğine işaret edin. Üçüncüsü temel sorunu tanımlayın ve diğerlerinin daha sonra ele
alınacağını belirtin. Tüm bu seçenekler, her yeni sorun ortaya çıktıkça mini girişleri gerekli
kılacaktır. Bunlar incelikli çözümler değildir ancak eski klişenin geçerliliğini kabul ederler:
Önce basitleştirin, sonra karmaşıklaştırın.
Bağlamsal bilgilerin birkaç sayfaya yayılma riski doğduğunda da benzer bir sorun ortaya
çıkabilir. Burada çözüm oldukça basit görünüyor: Temel bilgilere girişi kısıtlayın ve girişten
hemen sonra tarafların konumları, arka plandaki olaylar, gerekçeli karar için bir bütün olarak
geçerli olan hukuki testler ve benzerleri gibi bağlamları içerecek şekilde ayrı kısım ya da
kısımlar oluşturun. Genel yapı ile ilgili soruları ele aldığımızda bu olasılığı biraz ayrıntılı
olarak inceleyeceğiz.
Girişlerin uzunluğu ve karmaşıklığı bazen güvenilirliği riske atabilecek olsa da tek bir
cümlenin dâhil edilmesi de buna neden olabilir:
Bay Forman tutukluluğunun keyfi olduğunu, aramasının hukuka aykırı ve mantıksız
olduğunu ve uyuşturucuyu polisin yerleştirdiğini ileri sürmektedir. Katılıyorum.
Girişler, sorunların yanı sıra kararı da ilan etmeli mi?
Soru ilk bakışta göründüğünden daha karmaşıktır. Kararın en başta açıklanmasının iyi ne-
denleri vardır. Bunun yapılması, örneğin okuyucuların bağlamı net bir şekilde anlama ihti-
yaçlarından mantıksal olarak ortaya çıkmaktadır. Okuyucuların sorunun bir ifadesine ihti-
yaçları varsa, bunun ardından sorunun nasıl çözüldüğüne dair bir ifadeyle desteklenmeleri
gelir: Bu, her şeyden önce nihai bağlamdır. Gerekçeli kararın nedenleri, daha sonra verilen
karar bağlamında ortaya çıkabilir. Okuyucular bir yol haritasına ihtiyaç duyuyorsa neden
nihai varış yerini önceden duyurmuyorsunuz? Açıklık istiyoruz ve daha net ne olabilir?
Hemen açıklık arzusu, muhtemelen avukatın bir gerekçeli kararın daha giriş bölümünü oku-
madan neden son sayfasına yöneldiğini açıklamaktadır. Ayrıca genel olarak avukatlara hitap
eden gerekçeli temyiz kararlarının kararı neden ön plana çıkardığını da açıklayabilir.
Kararın öne çıkarılması hem yazarlara hem de okuyuculara yardımcı olabilir. Bir tartış-
manın daha başında kişinin kendini güçlü bir konuma bağlaması, zihnini yoğunlaştırmaya
yöneliktir. Bu, yazara açıklama yükünü yani nedeni söyleme mecburiyetini zorla dayatır. Bu
şekilde olguları ve yasaları uzun uzadıya anlatabilen ancak kararı dikkatli bir analizle açıkla-
yamayan, bazen sonuca yönelik nedenler olarak da adlandırılan nedenlerden vazgeçirir.
Ancak kararın sonunda verilmesinin de iyi nedenleri vardır. Örneğin kararı en başta belirt-
mek, okuyucuyu, özellikle de karardan memnun olmayan okuyucuyu, okumayı bırakmaya ya
da en azından sadece alaycı bir tavırla devam etmeye yönlendirebilir. Nedenlerinden önce
sonuçları okumak, nedenlerin nedenlerle değil yalnızca önyargılarla varılan bir hükmün gerek-
çelendirilmesi için üretilen sadece rasyonelleştirmeler, sonradan akla getirilen düşünceler gibi
görünmesine neden olabilir. Elbette bu hâkimin dava hakkında önceden karar verdiği düşünü-
lebilir. Bir davadaki argüman ne kadar karmaşık ve tartışmalı olursa, bir okuyucunun açılış
sayfasındaki bir kararın sadece ileri sürülmesiyle ikna olma olasılığı da o kadar düşük olur.

12