Page 87 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 87
GEREKÇELERİN YAZILMASI: HÂKİMLER İÇİN EL KİTABI
lılığını da artıracaktır. Bürolarında gerekçeli kararlar yazanlar ve mahkemede yüksek sesle
okuyanlar için cümlenin uzunluğuna ve ritmine duyarlılık önemlidir. Bu tür gerekçeli karar-
lar dinleyiciler göz önünde bulundurularak yazılmadıkça çoğu zaman “okunmazlar”. Hâkim-
ler, bu gerekçeli kararları iyi yazmak için yazarken sadece parmaklarını değil iç kulağını da
kullanmalı, sadece bir metin değil bir konuşma oluşturduklarını hayal etmelidirler.
Bir sayfa bile olsa, “paragraflar hâlinde düzenlenmemiş” bir düzyazı ile karşılaşmış
olan herkes paragrafın kavramsal bir birim olarak önemini anlar. Okuyucular, ancak kü-
çük birimler hâlinde verildiğinde anlamı özümseyebilirler; bir noktada sayfada beyaz boş
bir alana ihtiyaç duyarlar. Etkili paragraflar, konunun niteliğine, okuyucu kitlesine, yaza-
rın üslup tercihlerine bağlı olarak farklı uzunluklarda olabilir. Paragrafların uzunluğunu
değiştirmek, cümlelerin uzunluğunu değiştirmek gibi okuyucuların dikkatli kalmalarını
sağlamanın, önemli noktaları netleştirmenin ve vurgulamanın bir yoludur. Paragrafın
biçimine gelince, zorunlu olarak platonik modelin izin verdiğinden daha çeşitlidir. Her
paragraf bir “odaklanma önce gelir” ya da “düşünce önce gelir” cümlesi ile başlamaz. Her
paragraf tekrarlayan temalar, eski ve yeni bilgi zincirleri, geçiş sözcükleri veya çeşitli
uzunluk ve ritimdeki cümleler etrafında organize edilmez. Her paragraf, paragrafın izleye-
ceğini öngören bir geçiş ifadesiyle sonuçlanmaz.
Bununla birlikte, bir dereceye kadar, her paragraf akışı teşvik etmelidir. Bilgi ve fikirler
her seferinde bir cümleyi net, vurgulu veya ikna edici hâle getirmez; cümleler birbiriyle
ilişkili olmalı, daha büyük düşünce birimleri içinde kümelenmelidir. Gördüğümüz gibi cüm-
lelerin kümelenmesine gösterilen bu özen, cümle yapısında sürekli ayarlamalar gerektirir.
Akış, her bir cümlenin mükemmelliğine değil daha büyük bir anlam akımıyla olan bağlantı-
sına bağlıdır. Bu gerçeğin farkında olma, okuyuculara olduğu kadar yazarlara da yardımcı
olur. Örneğin, aşağıdaki bir “ipucu”, yazarları “cümleler hâlinde değil paragraflar hâlinde
taslak hazırlamaya” teşvik etmektedir. Makul derecede iyi yazanlar muhtemelen bu tavsiye-
nin kullanışlılığını keşfetmişlerdir. Tek tek cümlelerin kusursuzluğuna dikkat etmeksizin
hızlı yazmak, bizi anlam blokları hâlinde düşünmeye zorlar; yavaş yazmak ya da elle yaz-
mak ise çoğu zaman, her bir cümleye takılıp kalmamıza ve bu da önce ve sonra gelen cümle-
lerle gerekli sürekliliği yitirmemize ve sonrasında akışı kaybetmemize neden olur.
4.07 PARAGRAFLAR: BAZI İPUÇLARI
[1] “Odaklanma Önce Gelir” ve “Düşünce Önce Gelir”
• Bilgisayarınız için “bağlam önce gelir” yazan bir masaüstü duvar kâğıdı oluşturun.
Her yazdığınızda bunu açın.
• “Odaklanma önce gelir” ve “düşünce önce gelir” stratejileri arasında seçim yapar-
ken hem açıklık hem de retorik etki üzerinde düşünün. Okuyucularla nasıl bir ilişki
kurmak istiyorsunuz?
• “Sorun, Kural, Uygulama, Sonuç (SKUS)” ve onun “odaklanma önce gelir” ve “dü-
şünce önce gelir” yapıları için olan varyasyonlarını hatırlayın.
• Blok hâlindeki alıntılar için “odaklanma önce gelir” veya tercihen “düşünce önce
gelir” girişlerini kullanın.
• Düzenlerken, odaklanma ve düşünce ifadelerinizi vurgulayın.
68
