Page 198 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

5.2 Hukuk ve Ahlak - Doğal Hukuk Üzerine 179

c) Bazı insanlar bir lideri takip etme eğilimine sahip olsa da tüm normal insanlar,
yönelimlerini yerine getirmek ve bir şeyler yapmaya zorlanmamak konusunda be-
lirli bir özgürlüğe sahip olmak ister.
d) Tüm insanlar gerektiğinde başkalarının yardımına güvenebilmek ister.
Aşağıda yer verilen toplumsal ahlak normları olarak adlandırılan normlar, bu ihti-
yaçları ve istekleri ifade eder.
a) Her bireyin, başkalarının hayatına saldırmaktan kaçınması gerekir.
b) Her bireyin, başkalarının sağlığına, itibarına ve malına saldırmaktan kaçınması
gerekir.
c) Her bireyin, başkalarının özgürlüğüne saldırmaktan kaçınması gerekir.
d) Her bireyin, ihtiyaç hâlinde diğerlerine yardım etmesi gerekir. Aşağıdaki muha-
keme bu kuramı desteklemektedir:
Öncül 1 Tüm normal insanlar, her bireyin x şeklinde hareket etmesini ister.

Sonuç Her bireyin, x şeklinde hareket etmesi gerekir.
Sonuç 1. öncülden çıkmaz. Ancak 2. öncül eklenebilir ve aşağıdaki mantıksal olarak doğru çıkarım
elde edilebilir:
Öncül 1 Tüm normal insanlar, her bireyin x şeklinde hareket etmesini ister.
Öncül 2 Eğer tüm normal insanlar her bireyin x şeklinde hareket etmesini isterse, o
zaman her bireyin x şeklinde hareket etmesi gerekir.
Sonuç Her bireyin x şeklinde hareket etmesi gerekir.
İkinci öncül, diğerlerinin yanı sıra, az ya da çok keyfi bir norm olarak veya “gereklilik”
kavramının değer doğalcı bir tanımı olarak birçok şekilde yorumlanabilir. Elbette “ge-
rekli” sözcüğünün daha karmaşık ve belirsiz bir anlamı vardır. Bununla birlikte, aşağı-
daki görüş akla yatkındır. Tüm normal insanlar x’in olmasını istiyorsa, o zaman her
bireyin ilk bakışta x’i meydana getirecek şekilde hareket etmesi gereklidir (“ilk bakış-
ta”nın zayıf anlamı doğrultusunda karşılaştırma için: yukarıdaki bölüm 2.3.3 ve 2.3.4).
Ayrıca bu durumda, kişinin her yönüyle düşünüldüğünde x şeklinde hareket etmesinin
gerekli olup olmadığı tartışılırken, bu ilk bakışa dayalı Gerekliliğin dikkate alınması
gerektiği sonucuna varmak da mantıklıdır. (Bu, “ilk bakışta”nın güçlü anlamıdır; karşı-
laştırma için: a.g.e.)
2. Verdros’un kuramının ikinci bölümünde tartışılan birincil doğal hukuk, toplumsal
ahlakın özel bir durumudur. Dolayısıyla bu, (a) toplumsal ahlaka ait olan ve (b) hu-
kuki sorunları düzenleyen normlardan oluşur. Sorunların hukuki niteliği iki ölçüte
göre belirlenir. Toplumsal ahlak yükümlülükler getiren normları içerirken, birincil
doğal hukukun normları, hem belirli kişilerin yükümlülükleri ile diğer kişilerin bu
yükümlülüklere karşılık gelen haklarını hem de yetkililerin hak ve yükümlülükleri
uygulaması için gerekli araçları kullanma yetkilerini içerir.
Birincil doğal hukuk, eşit düzeyde ezeli olan birincil ihtiyaç ve isteklere dayalı top-
lumsal ahlaka ait olduğu için ezelidir.