Page 108 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 108
HUKUKİ ARGÜMANTASYON TEORİSİ
Tüm bu alanlarda kabul edilen talep (claim), iddialarla ortaya konmuş-
243
tur. Eğer bu talepten şüphe duyuluyorsa, gerekçelendirilmesi gerekir.
Bu da olguların nedenler olarak ileri sürülmesiyle sağlanır. Mesela,
Harry’nin İngiliz vatandaşı olduğu iddiası (C = iddia veya sonuç),
Harry’nin Bermuda’da doğduğu olgusu aracılığıyla (D = veri) gerekçe-
lendirilebilir. Bir muhalif bu argümana iki şekilde saldırabilir. D’nin
doğruluğunu sorabilir, ama D’nin C’ye etkisinden yine de şüphe edebi-
lir. İkinci durumda ise savunan kişi D’den C’ye olan geçişi (step) haklı
göstermek zorundadır. Bu haklı gösterme, başka olguları öne sürülerek
gerçekleştirilemez. Yeni mantıksal modelin bir ifadesine, bir çıkarım
izni (inference-licence) 244 ’ne ihtiyaç vardır. Bu tür çıkarım kuralları şu
biçimdedir: “D gibi veriler, bir kişiye C gibi çıkarımlar yapma veya id-
245
dialarda bulunma hakkı verir.” Toulmin bu tür kuralları “salahiyet-
ler” (warrants) olarak adlandırır (W). Verilen örnekte W: “Eğer Ber-
muda’da doğduysanız, İngiliz vatandaşısınız” şeklindedir. Bu çıkarım
kurallarından da şüphe edilebilir. Söz konusu durumda W’yi savunmak
için, örneğin belirli bir kanunun parlamentodan geçtiği olgusuna işaret
246
edilebilir. Bu türden işaretleri Toulmin “destek (backing)” olarak ad-
247
landırılır. Böylece aşağıdaki argüman yapısı ortaya çıkar:
248
243 St. E. Toulmin, a.g.e., S. 11, S. 97.
244 Argümanların, bir ifadeden diğerine geçişi sağlayan kurallara dayandığı fikrini
Toulmin Ryle’dan almıştır (bkz. St. E. Toulmin, a.g.e., S. 260; O. Bird, The Re-
Discovery of the Topics, in: Mind 70 (1961], S. 534). Çıkarım izni kavramı için
bkz. G. Ryle, The Concept of Mind, New York / Melbourne / Sydney / Cape
Town 1949, S. 121 vd., S. 306.
245 St. E. Toulmin, a.g.e., S. 98.
246 Toulmin’in şemasının önemsiz olmayan bir uygulaması için bkz. Wunderlich,
Grundlagen der Linguistik, Reinbek bei Hamburg 1974, S. 71 vd.
247 St. E. Toulmin, a.g.e., S. 103.
248 St. E. Toulmin, a.g.e., S. 104. Toulmin, diğer temel kavramlar olarak niteleyiciyi
(qualifier [Q]) ve aksini iddia etme koşulunu (condition of rebuttal [R]) ortaya
koyar. Niteleyici, C’nin D ve W temelinde ileri sürülebilme durumunu (gerekli,
106