Page 120 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 120
HUKUKİ ARGÜMANTASYON TEORİSİ
279
nitelendirilebilir. Bu şekilde, hangi koşullarda (kriterlerle, kurallarla)
bu bakış açısının şekillendirildiği sorusu sorulur.
3.4.2.1. Baier şekli koşullar ile maddi koşullar arasında ayrım yapar.
Şekli koşullardan ilki, eylemin kişisel çıkarlarla belirlenen amaçlarla de-
280
ğil, esasında kurallarla yönlendirilmesi talebidir. Bu kurallar, ikinci
şekli koşula göre herkes için geçerli olmak zorundadır. “Bunlar, herkes
için yaratılmış olan ilkelerdir.” 281 Bunu, bu kuralların açık ve genel ola-
rak öğretilebilir olmasının zorunlu olduğunu öngören, Baier’in bir son-
282
raki adımı takip eder. Genelleştirilebilir olma düşüncesinin özel bir
varyantı olarak görülebilecek bu evrensel öğretilebilirlik (universal teac-
hability) 283 talebinden, ahlaki kuralların değerlendirilmesi için üç kriter
ortaya çıkmaktadır.
(1) Ahlaki kurallar, kendi kendilerini engelleyici (self-frustrating) ol-
mamalıdır. Bu, kuralların amacından çıkmış olması durumunda, yani ge-
nel bir öğretimin hiç kimsenin artık o kurallara uygun davranmamasına
fiiliyatta yol açması halinde, böyledir. Kendini engelleyen bu tür bir kural
“Acil bir durumda yardım iste, ancak acil durumda olan hiç kimseye ken-
284
din yardım etme” maksimidir.
(2) Ahlaki kurallar ayrıca kendi kendilerini baltalamamalıdır. Bu,
kurallara uygun davrananın amacının, o kurallara uygun davrandığının
279 K. Baier, a.g.e., S. 173 vd., S. 184. Baier’in normatif ifadelerin doğrulanabilir
olduğu tezi hakkında bkz. Nielsen, On Moral Truth, in: Studies in Moral Philos-
ophy, American Philosophical Quarterly Monograph Series Nr. 1, Oxford 1968,
S. 9 vd.
280 K. Baier, a.g.e., S. 191 vd.
281 K. Baier, a.g.e., S. 195.
282 K. Baier, a.g.e., S. 195 vd.
283 Baier’in genel öğretilebilirlik talebi, Kant’ın aleniyet talebine karşılık gelmekte-
dir: “Maksimleri, aleniyetle uyuşmayan tüm kişilerin diğer insanların haklarıyla
ilgili olan tüm eylemleri haksızdır.” (I. Kant, Zum ewigen Frieden, Akademie-
Ausgabe Bd. 8, Berlin 1912, S. 381).
284 K. Baier, a.g.e., S. 196 vd.
118