Page 166 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

HUKUKİ ARGÜMANTASYON TEORİSİ

III. Erlangen Okulu’nun Pratik Müzakere Teorisi

Rasyonel söylem teorisine bir başka önemli katkıyı Erlangen
Okulu’nun pratik müzakere teorisi yapmıştır. Lorenzen tarafından tasar-
lanan ve özellikle Schwemmer tarafından geliştirilen bu teori, yapısalcı
426
yöntemi etik alanına uygulamaya çabalar.

1. Yapısalcı Yöntem Programı

Yapısalcı yöntem, kökeninde temel matematik tartışmasındaki “sez-
gicilik” olarak bilinen bir konumla karakterize edilir. 1907 yılında
Brouwer’in, tertium non datur’a, her matematiksel ifadenin ya doğru ya
427
da yanlış olması gerektiği kabulüne ilişkin tereddütleri oluştu.
Brouwer, sonsuz alanlarla ilgili ifadelerde bulunmanın çıkardığı zorluk-
lardan yola çıktı. Goldbach’ın her çift sayının iki asal sayının toplamı
olduğu varsayımı gibi matematiksel bir ifadeyi ele alalım. Bu önerme is-
tendiği kadar sayı üzerinde kontrol edilebilir. Bu şekilde ama, bu önerme
henüz kanıtlanmış sayılmaz. Çünkü daha kontrolü yapılmamış olan,
başka sayılar hala mevcut olacaktır. Klasik mantık ise bu önermenin
doğru mu yanlış mı olduğunun bilinmediği zaman dahi doğru veya yanlış
olduğunun bilindiğini iddia eder. Yapısalcı görüşe göre bu tam olarak
428
temelsiz bir kabul, bir düşünce sıçraması (Gedankensprung)’dır. Bi-
limde ise düşünce sıçramalarından ne pahasına olursa olsun kaçınılmalı-
dır. Kesin kurallarla her adım bir önceki adımı takip etmelidir. Bu, “bir
önermeyi iddia etme (veya reddetme) hakkının kararlaştırılabilmesini
429
sağlayan kuralların olduğunu” varsayar.

426 Mevcut çalışmada öncelikle Lorenzen’ın ve Schwemmer’in çalışmaları ele alı-
nacaktır. Erlangen Okulu’na mensup diğer yazarların teorileri için bkz. F. Kam-
bartel (Ed.), Praktische Philosophie und konstruktive Wissenschaftstheorie,
Frankfurt a. M. 1974 ve J. Mittelstraß (Ed.), Methodologische Probleme einer
normativ-kritischen Gesellschaftstheorie, Frankfurt a. M. 1975.
427 L. E. J. Brouwer, Over de Groundslagen der Wiskunde, Amsterdam / Leipzig
1907.
428 W. Kamlah / P. Lorenzen, Logische Propädeutik oder Vorschule des vernünf-
tigen Redens, revidierte Ausgabe, Mannheim / Wien / Zürich 1967, S. 195.
429 W. Kamlah / P. Lorenzen, a.g.e., S. 196.

164