Page 167 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

BAŞLICA PRATİK SÖYLEM TEORİLERİ

Bu tür kurallara örnek olarak mantık inşa etmek amacıyla P. Loren-
zen tarafından önerilen diyalog kuralları verilebilir. Diyalog kuralları, bir
araya getirilen bir ifadenin nasıl savunulabileceğini ve bu ifadeye nasıl
karşı çıkılabileceğini belirler. Tümel niceleyici ile sağlanan bir ifadenin
diyalogdaki kullanımı şu örnekle norm haline getirir: örneğin, bir kişin
yani taraftarın (x) Fx (örneğin, kargalar hakkındaki bir konuşmada: bütün
kargalar siyahtır)’i iddia etmesi, karşı tarafın yani muhalifin, her a için
430
(belirli olan her karga için) Fa (Bu karga siyahtır)’yı savunması. Bu,
Lorenzen tarafından kullanılan diyagramlarda aşağıdaki gibi gösterilir:

O ( T araftar) P (Muhalif)

(x) Fx

a? Fa

Metodik olarak kesin olmayan hiçbir şeye izin vermeme gerekliliği,
sadece gerekçelendirme prosedürünü değil, aynı zamanda gerekçelen-
dirme dilini de kapsar. Gerekçelendirme dili de herhangi bir şarta izin
verilmeksizin yapısalcı bir şekilde inşa edilmelidir. Özellikle, klasik
mantıkta olduğu gibi, mantıksal yapay dil hakkında konuşmak için gün-
lük dilin bir üst dil olarak kullanılmasına izin verilmemelidir. Lorenzen,
yapısalcıların durumunu açıklığa kavuşturmak için dili limana uğrama-
dan açık denizlerde yol alan bir gemiye benzettiği bir imge kullanır. Ana-
litik felsefe gibi hermenötik de geçmişte inşa edilmiş olan bu gemi üze-
rinde birlikte çalışmaya başlamış olmalıdır. Bunun aksine, yapısalcı gö-
rüşe göre “suya atlayıp her şeye yeniden başlama cesaretine sahip olma-
431
lıyız”. Kendimizi “gemisiz, yani dilin olmadığı bir duruma sokmalıyız
ve – yaşam denizinin ortasında yüzerken – kendimize bir sal, hatta bir

430 Bkz. P. Lorenzen / O. Schwemmer, Konstruktive Logik, Ethik und Wissen-
schaftstheorie, Mannheim / Wien / Zürich 1973, S. 46.
431 P. Lorenzen, Methodisches Denken, in: P. Lorenzen, Methodisches Denken,
Suhrkamp Taschenbuch Wissenschaft, Frankfurt a. M. 1974, S. 29.

165