Page 169 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 169
BAŞLICA PRATİK SÖYLEM TEORİLERİ
Bu durum, yapısalcı etik hiçbir şey şart koşmadan nasıl başlar, soru-
sunu gündeme taşır. Schwemmer’e göre bu sorun öncelikle, metodolojik
olarak belirlenmiş bir ön kabulden değil, bir koşuldan yola çıkarak çözü-
lebilir. Etiğin bu koşul temelinde inşa edilmesiyle ancak bu ön kabulün
435
kendisinin sınanması ve gerekirse düzeltilmesi mümkün ve gereklidir.
Bir kısır döngü tehlikesi hemen ortaya çıkar. Oysa, etiğin inşasının, ge-
liştirilmiş olan ön kabulün eleştirilebileceği yeni bir eylem pratiği anla-
436
mına gelmesiyle bu kısır döngüden kaçınılabilir. Etikte varsayılması
gereken ön kabul, etiğin amacıdır. 437 Etiğin amacı, çatışmaların şiddete
438
başvurmadan ortadan kaldırılmasıdır. Etiğin görevi, “konuşma yoluyla
439
çatışmaların ortadan kaldırılması için ilkeleri belirlemek”tir. Bu şe-
440
kilde amaçsal rasyonalite düşüncesi yapısal etiğin temelini oluşturur.
Bu, etikte gerekçelendirilecek olan rasyonel argümantasyon kurallarının
yalnızca etiğin amacını kabul edenler için zorlayıcı olduğu anlamına ge-
lir. Fakat bu amacın kendisi etik açıdan gerekçelendirilemez. Söylem ku-
rallarının kabulü bu sebeple iradi bir eyleme dayanır. “Şiddete karşı ko-
nuşmayı desteklemeye karar vermek [...] olası görünse de […] bu olası-
lığın gerçekleşmesi artık amaca yönelik rasyonel gerekliliklerle değil,
konuşma pratiği, genellemenin kendisiyle sağlanır – ve bu açıdan ‘zora
441
dayanmaz’” . Bir kişiyi ahlaki ilkelere riayet etmeye “yöneltmek ancak
435 P. Lorenzen / O. Schwemmer, a.g.e., S. 16 vd.
436 P. Lorenzen / O. Schwemmer, a.g.e., S. 19 vd.
437 O. Schwemmer, Philosophie der Praxis, Frankfurt a. M. 1971, S. 20; O.
Schwemmer, Grundlagen einer normativen Ethik, S. 76.
438 O. Schwemmer, Philosophie der Praxis, S. 106; O. Schwemmer, Grundlagen
einer normativen Ethik, S. 77.
439 P. Lorenzen / O. Schwemmer, a.g.e., S. 109.
440 Bkz. P. Lorenzen / O. Schwemmer, a.g.e., S. 107, S. 115, S. 116. Amaçsal ras-
yonellik düşüncesi tüm yapısalcı felsefenin temelinde yer alıyor gibi görünmek-
tedir. Yani, konuşmanın her bir bölümünün girişi, amaçlar belirtilerek anlamlı
hale getirilmelidir (bkz. P. Lorenzen / O. Schwemmer, a.g.e., S. 21).
441 O. Schwemmer, Appell und Argumentation. Aufgaben und Grenzen einer prak-
tischen Philosophie, in: Praktische Philosophie und konstruktive Wissenschafts-
theorie, Ed.: F. Kambartel, Frankfurt a. M. 1974, S. 199 vd.
167