Page 174 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 174
HUKUKİ ARGÜMANTASYON TEORİSİ
Bu ayrımların yardımıyla us ilkesi, pratik müzakereler için bir adım
daha ileri götürülebilir. Us ilkesinin genelleme talebi, gerekçelendirme-
nin ikinci aşaması bakımından şu talebi doğurur: “Bir amacı gerekçelen-
dirmek için atıfta bulunulan her bir normun, başta kişinin kendi amaçları
olmak üzere, diğer tüm amaçlar için de bir gerekçe olarak kabul edilebil-
457
mesi gerekir.”
Schwemmer’in “pratik ussal ilke” olarak adlandırdığı bu ilkenin,
Hare’in evrenselleştirilebilirlik ilkesi ile kuralcılık ilkesinin bir birleşi-
458
mine karşılık geldiği açıktır. Fakat Schwemmer, Habermas’ın genel-
leme ilkesini anımsatan ve herkesin tartışmaya konu olan normu kabul
459
etmesini talep eden ifadelerde de bulunur. Bu nedenle Schwemmer,
“karar vermede kullanılan önermelerin genelleştirilmesinin [...] pratik bir
müzakerede normların ortaklaşa kabulünden ibaret olduğu”ndan bahse-
460
der. Ayrıca, ussal ortaklığın üçüncü aşamasının yukarıda belirtilen ko-
şullarından biri de şudur: “Önermeler herkes tarafından kabul edilebilir
461
hale getirilir.” Bu gerekliliğin, Schwemmer tarafından açıkça formüle
edilen pratik us ilkesi ile nasıl bir ilişki içinde olduğu ise açıklanmamış-
462
tır. Genellenebilirlik ilkesinin bu iki versiyonunun birbiriyle uyumlu
463
olduğu göz önüne alındığında, Schwemmer’in her ikisini de savun-
duğu kabul edilebilir.
457 P. Lorenzen / O. Schwemmer, a.g.e., S. 117. Benzer bir içeriğe sahip olan bir
ifade şurada bulunabilir: O. Schwemmer, Grundlagen einer normativen Ethik, S.
85.
458 Bkz. yukarıda S. 89 vd.
459 Bkz. yukarıda S. 140, S. 158.
460 O. Schwemmer, Grundlagen einer normativen Ethik, S. 84 (italikler bana ait).
Özdeş bir ifade şurada bulunabilir: P. Lorenzen / O. Schwemmer, a.g.e., S. 116.
461 P. Lorenzen / O. Schwemmer, a.g.e., S. 116.
462 Bu belirsizliğin bir eleştirisi için bkz. F. Kambartel, Wie ist praktische Philoso-
phie konstruktiv möglich? Über einige Missverständnisse eines methodischen
Verständnisses praktischer Diskurse, in: Praktische Philosophie und konstruktive
Wissenschaftstheorie, S. 24 vd.
463 Bkz. yukarıda S. 140 vd.
172