Page 295 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

HUKUKİ ARGÜMANTASYON TEORİSİ

2.4.4. Dogmatik Önermelerin Gerekçelendirilmesi ve Sınan-
ması

Dogmatik önermeler mantıksal olarak ne yalnızca geçerli olduğu
varsayılan hukuk normlarının ifadesinden ne de yalnızca ampirik öner-
melerden türetilebilirler. Eğer ilki mümkün olsaydı, bu önermeler yü-
rürlükteki normların ötesinde hiçbir normatif içeriğe sahip olmazlardı;
yürürlükteki normlarla da gerekçelendirilemeyen hiçbir şey onlar ara-
cılığıyla gerekçelendirilemezdi. Dogmatik önermeler yalnızca ampirik
önermelerden türetilebilir olsalardı, esasen hiçbir normatif içerikleri ol-
mazdı. Bu, yürürlükteki normların ve olguların dogmatik önermelerin
gerekçelendirilmesinde rol oynamadığı anlamına gelmez, tam tersidir.
Ancak bu, ikisinin de tek başına yeterli olmadığını gösterir.

Dogmatik önermelerin yine dogmatik önermeleri gerekçelendir-
mek için kullanılması mümkündür. Bu dogmatik önermelerin de gerek-
çelendirilmesi gerekecektir. Bir noktada, dogmatik önermeler tükene-
cek ve başka argümanlar gerekli hale gelecektir. Dogmatik önermeler
normatif içeriğe sahip olduklarından, bu başka argümanlar ancak genel
pratik argümanlar olabilecektir.

Dogmatik önermelerin gerekçelendirilmesi ile dogmatik önermele-
rin sınanması arasında bir ayrım yapılması zorunludur. 128 Bir gerekçe-
lendirme, bir önermenin başka önermelerden türetildiği zaman; bir sı-
nama ise bir önermeden tek başına veya başka önermelerle birlikte tü-
retilen önermelerin kabul edilip edilemeyeceğinin sorgulandığı zaman
söz konusudur. Dogmatik önermelerin sınanmaları da tıpkı gerekçelen-
dirilmeleri gibi, genel pratik önermelerle yürütülür. Çünkü dogmatik

128 Dogmatik önermelerin sınanması hakkında bkz. E. v. Savigny, Übereinstim-
mende Merkmale in der Struktur strafrechtsdogmatischer und empirischer Argu-
mentation, in: E. v. Savigny / U. Neumann / J. Rahlf, Juristische Dogmatik und
Wissenschaftstheorie, München 1976, S. 120 vd. Gerekçelendirme ile sınama
arasındaki fark ve pratik söylemde bu ikisi arasındaki ilişki için bkz. yukarıda S.
226 vd.

293