Page 50 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

ORGANİZASYON

ilgisi olmayan ayrıntıların hariç tutulmalarıdır. Taraflar zaman zaman hikâyelerini yeniden
anlatılmasından başka bir şey istemeseler de genellikle her şeyden önce istedikleri ve ihtiyaç
duydukları konu hâkimin hikâyeleri ile ilgili gerekçesidir: Hâkimin sorumluluğu bir gerek-
çeli karar için gerekçeler sunmaktır.
Özetle soruna dayalı yapılar, her türlü gerekçeli karara mekanik bir şekilde uygulanacak
şablonlar değildir. Bazen uyarlanmaları gerekir. Ancak bazen de işe yaramazlar. Bununla
birlikte önemlidirler çünkü herhangi bir organizasyon seçimini dayatması gereken önemli bir
retorik fikre biçim verirler: Anlama edimi ancak bir bağlam içerisinde gerçekleşebilir. Soru-
na dayalı gerekçeli kararlar, girişteki derin sorunları çerçeveleyerek birbiriyle yakından
ilişkili bilgileri bir araya getirerek ve ilgili olmayan bilgileri hariç tutarak netliğe yardımcı
olur. Soruna dayalı gerekçeli kararlar, olguların ve hukukun tekrarını engelleyerek aynı
zamanda özlü yazımı da sağlar.

[4] Başlıklar
Bir bütün olarak gerekçeli karar için ister olguya dayalı isterse soruna dayalı bir yapı tercih
edin ya da isterse de bu modellerin bir varyasyonunu tercih edin başlıklar çok önemli bir
organizasyon aygıtıdır.
Bazen hâkimlerden çağdaş gerekçeli kararlarda başlıkların (ve alt başlıkların) her yerde
bulunmasına karşı bir direnç sezinliyorum. Bu tarz direnişler, genellikle edebiyatta benimle
aynı geçmişi paylaşan ve başlıkların ağır ve edebî olmadığını düşünenlerden gelmektedir.
Sonuçta bunların doğal yetişme ortamları denemeler değil bürokratik raporlar veya ders
kitaplarıdır. Dahası başlıklar, becerikli yazarlar, zanaata değer verenler için çok daha kolay
görünür: Okuyucuları doğru yolda tutmak için gerekli olan ustaca geçiş hareketlerine olan
ihtiyacı ortadan kaldırırlar.
Bununla birlikte başlıklara yukarıdaki nedenlerden dolayı direnç gösterilmemelidir. Ge-
rekçeli kararlar denemelerden çok raporlara benzediğinden başlıklar rapor yazmayı hatırla-
tırlar. Daha da iyisi, incelikli geçişler yapmaktan kolay olmaları durumunda sadece yazarlar
için değil okuyucular için de daha kolaydır. Yazarların taslak oluşturmasına ve düzenleme-
sine yardımcı olur ve daha sonra başvurmak istendiğinde ilgili kısımları bulmayı kolaylaştı-
rırlar. Yeni sorunlara işaret ederek ve bilgileri yönetilebilir birimlere ayırarak okuyucuların
takip edebilmelerini sağlarlar ve sayfada güven verici beyaz alanlar yaratırlar. Bu, birkaç
sayfadan ibaret gerekçeli kararların mutlaka başlıklara ihtiyacı olduğu ya da yüz sayfadan
oluşan bir gerekçeli kararda onlarca alt başlık olmasının faydalı olacağı anlamına gelmez.
Çok fazla bölmek, çok az bölmek kadar tehlikelidir. Her zaman olduğu gibi soru şudur:
Okuyucumun takip eden bilgiler için hangi bağlama ihtiyacı vardır?
Başlıklar iki çeşittir: genel ve davaya özgü. Genel başlıklar Giriş, Deliller, Hukuk, Analiz,
Sonuç gibi alt kısım başlıklarını içerir. Okuyucular için bir bağlam sağlarlar. Ancak muhteme-
len herhangi bir gerekçeli karar için geçerli olacak bir bağlam sağlarlar. Kavramsal olanlar mı
yoksa “Bay Jones’un ifadesi inandırıcı mıdır?” gibi davaya özgü başlıklar mı daha faydalıdır?
Davaya özgü başlıklar daha çok girişlerdeki derin sorunlar gibi işlev görür: Somut olarak elde-
ki konuya işaret ederler. En etkili gerekçeli kararlar, okuyucuların hem genel hem de özel
bağlamlara ihtiyaç duyması nedeniyle genel ve davaya özgü başlıklara yer verenler olacaktır.

31