Page 73 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 73
GEREKÇELERİN YAZILMASI: HÂKİMLER İÇİN EL KİTABI
olarak “belirli bir konu” ile ilgiliyse bu “birkaç cümle” ne işe yarar? Ve neden “genellikle”?
Bir paragraf sadece bir cümleden oluşabilir mi? Eğer öyleyse ve cevabınız da evet ise parag-
raf nedir? Ve son olarak “belirli bir konu” nedir? “Humpty Dumpty”yi arka planda tutarak
bir paragrafın, “tam da olmasını seçtiğim şey ne daha fazlası ne de daha azı” olduğunu söy-
leme eğilimi bulunmaktadır.
4.02 UZUNLUK
Doğru bir cevabı olmamasına rağmen, uzunluk sorusu belki de başa çıkması en kolay olanı-
dır. Uzunluğa ilişkin gelenekler hem kültürel hem de işlevsel olarak tanımlanmaktadır. Dic-
kens’ın dünyasında, okuyucular, sayfalarca devam eden paragraflara müsamaha gösterdiler,
hatta belki de keyif aldılar. Günümüzde ise paragraf girintisi olmayan tam sayfalık bir me-
tinle karşı karşıya kalan bir okuyucu anksiyete krizi geçirmektedir. Çağdaş okuyucular nis-
peten kısa paragrafları tercih etmekte ve sayfada geniş beyaz alana büyük bir özlem duy-
maktadır.
Bazı türler diğerlerinden daha uzun paragrafları gerektirmektedir. Gerekçeli kararlar, ör-
neğin, akademik kitaplardan daha kısa paragraflara sahip olma eğilimindedir. Bunun nedeni,
akademik çalışmaların daha uzun soluklu olmaları değil (bu doğru olabilse bile) kelimeleri-
nin çoğunu fikir geliştirmek için harcama olasılıklarının daha yüksek olmasıdır. Bu nedenle
özellikle kanun yolu bağlamında gerekçeli kararların hukuki argümanlarla ilgili kısımlarında
görece uzun paragraflar bulunması olasıdır. Olgular veya prosedürler ya da belgelerle ilgili
kısımlarında kısa paragraflar olması muhtemeldir çünkü bunlar geliştirme gerektirmez. Bu
tür kısımlardaki uzun paragraflar genellikle kötü organizasyona işaret eder.
O hâlde paragraf uzunluğu için bir kural, bir fikir geliştirip geliştirmediğinizi (eğer gelişti-
riyorsanız bu durumda nispeten uzun bir paragraf olası görünür) ya da sadece bilgi sunup
sunmadığınızı (örneğin olgusal bir özette herhangi bir gelişime gerek yoktur) unutmamaktır.
Okuyucuların psikolojisi göz önüne alındığında ikinci bir kural, her ikisi de baş döndürücü
olabilecek çok uzun veya tek cümlelik paragraflardan kaçınmaktır. Değişen paragraf uzun-
luğu, değişen cümle uzunluğu kadar yararlı olabilir. Her iki strateji de ilişkileri netleştirerek
temel noktaları vurgulayabilir. Tek cümlelik bir paragraf, okuyucuları duraklamaya zorlaya-
rak, kendinden önce gelen uzun ve karmaşık bir paragrafın anlamına odaklanabilir.
4.03 GEÇİŞ VE KONU CÜMLELERİ
Paragrafların çoğu “birkaç” cümleden oluştuğundan onları tutarlı bir forma dönüştürmek bir
sanattır. Bu, bir paragraf içindeki düşünce ve bilgilerin bütünleştirilmesi, içsel tutarlılıkları-
nın sağlanması gerektiği anlamına gelmektedir. Ancak paragraflar da kendi aralarında birbi-
rine bağlanmalı, geçişi mümkün kılmalıdır. Bu nedenle kompozisyon yazımına dair el kitap-
ları, genellikle öğrencilere her paragrafa bir önceki paragrafa bir bağlantı ve yeni konuya
ilişkin bir açıklama ile giriş yapmalarını tavsiye eder. İşte bu yöntemin bir örneği:
Özen gösterme yükümlülüğüne ve ispat yükünün yer değiştirmesine dayalı bir sa-
vunmanın girişinin yasal düzenleme ile daha iyi yapılabileceği ileri sürülebilir. Buna
yanıt olarak mutlak sorumluluk kavramının ve kamu yararına karşı suçlar kategorisinin
oluşturulmasının yasama organının değil yargının ürünü olduğu hatırlatılmalıdır. Atıfta
bulunduğum çok sayıda kararda, bu ülkedeki Mahkemelerin yanı sıra Avustralya ve
54