Page 74 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 74
PARAGRAFLARIN ORGANİZE EDİLMESİ
Yeni Zelanda’da bu savunmanın bugüne kadarki gelişimi de hâkimlerin işi olmuştur. Bu
dava doktrini pekiştirme ve netleştirme fırsatı sunmaktadır.
Doğru yaklaşım…
Yukarıdaki paragrafın tamamının ilk cümlesi, özen gösterme yükümlülüğü ve ispat yükü
hakkında ileri sürülen argümanlara geri dönmektedir ve eldeki konuyu dört gözle beklemek-
tedir: Neden bu savunmayı uygulamak için yargıdan ziyade yasama mevzuatına bağlı kalmı-
yorsunuz? Son cümle bir “fırsat” beklentisiyle bir sonraki paragrafta nasıl devam edileceğine
işaret eder: doktrini belirli bir şekilde “pekiştirmek” ve “açıklığa kavuşturmak” olan “doğru
yaklaşım”. Etkili paragrafların genellikle her iki tarafında harç bulunur.
Tüm paragraflar bu kadar sistemli olmayacaktır. Tüm paragraflarda konu cümleleri ile her
iki uçta bağlantıların bulunması gerektiği konusunda ısrar edilmesi ukalaca ve tarz olarak
dayatmacı olacaktır. Bununla birlikte bu tavsiyenin ardındaki ilke, etkili profesyonel yazım
için çok önemlidir. Bir konu cümlesi ile başlanması, yukarıda girişler ve organizasyon ile
ilgili bölümlerde takıntılı bir şekilde söylenen “bağlam önce gelir, ayrıntılar sonra” özdeyi-
şinin paragraf düzeyinde uyarlanmasıdır. Konu cümlesi, “bağlam önce gelir” yazım şeklinin
mükemmelliğinin örneğidir.
Bir konu cümlesinin olmaması durumunda neler olabileceğini görmek için basit bir test
yapalım. Aşağıdaki paragrafı okurken paragrafın neyle ilgili olduğunu hangi noktada anladı-
ğınızı kendinize sorun:
Bay Doe, yaklaşık dört yıl önceki bir yaralanmadan kaynaklanan bağ dokusundaki bir
yırtılma nedeniyle diziyle ilgili bazı sıkıntılar yaşadığını, Mayıs 2019’da ise bu duru-
mun daha da kötüleştiğini ifade etmiştir. Bir süre oturduktan sonra ayağa kalkmanın
zorluğunu ve yürürken acı çektiğini izah etmiştir. Kızı ve arkadaşı Jill Fields, kendisinin
“sürekli yana eğik” durduğunu doğrulamışlardır. Öte yandan Bayan Clarkson o akşam
sanığın çok sabit durduğunu, öyle ki küçük kızının bacaklarına tırmanması ve takla at-
ması için kendini sabit tutabildiğini belirtmiştir. Mahkeme, Bay Doe’nun, günün büyük
bir bölümünde oturduktan sonra yarım saatten fazla bir süre boyunca ifade verirken eğik
olmadığını fark etmiş ve Savcılık da çapraz sorguda bunu gözlemlemiştir. Bu delillerin
etkisi, sanığın, alkol tüketimi dışındaki nedenlerle kendi aracına ve polis aracına yas-
lanmasına bir açıklama getirmektedir. Alkolün Bay Doe üzerindeki etkisini göstermeye
yönelik tek durum yaslanmak olsaydı buna ağırlık veremezdim.
Çoğu okuyucu için jeton, sondan bir önceki cümlede düşecektir: “bu delillerin etkisi... bir
açıklama getirmektedir.” Böyle bir paragrafı aydınlatıcı olarak nitelemek zor olsa da “bağ-
lam sonra gelir” yazım şeklinin tehlikeli kolaycılığını vurgulamaktadır: Paragraf, hâkimin
önce delilleri dinlediği, sonra da onlardan çıkarımlarda bulunmaya çalıştığı yargılama süre-
cini tekrarlamaktadır. Okuyucuların böyle bir paragrafın en başında ihtiyaç duydukları şey,
bunun yerine bir konu cümlesidir. Konu cümlesi olmadığından şunu sorarız: “Yazar bana
bunu neden söylüyor?”
Konu cümlelerinin kullanışlılığı, bizi daha önceki bölümlerde ayrıntılar için bir bağlam
oluşturmanın önemi ile ilgili olarak belki de bıktıracak derecede (Latince ifadesiyle ad nau-
seam) tekrar tekrar belirttiğimiz hususlara geri döndürür. Bir gerekçeli kararın girişi, denile-
bilir ki bir konu cümlesi gibi işlev görür ve tüm gerekçeli kararın neyle ilgili olduğunu anla-
55