Page 170 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

7.6 Analitik Hukuki Realizmin Eleştirel Bir Değerlendirmesi 155

bir yandan analitik hukuki realizmin, diğer yandan analitik hukuki pozitivizmin hukuk
tanımı karşısında birbirine kenetlenen öncülleri yine de akılda tutulmalıdır.
Analitik hukuki realizme göre, yargısal karar alma yetkisi, mahkemelere ve diğer
hukuk uygulayıcı makamlara tanınır. Mahkemeler, hukukun gidişatını ve içeriğini şekil-
lendirme yetkisine sahip tek yetkili makamlar olmamaları anlamında, artık yargı alanın-
da “buzdağının görünen kısmından” başka bir şey değillerdir. Daha spesifik olarak,
örneğin (Finlandiya’da) Parlamento Ombudsmanı, Adalet Şansölyesi, Azınlık Hakları-
nın Korunması Ombudsmanı, Cinsiyet Eşitliği Ombudsmanı, İflas Sorunları Ombuds-
manı ve Veri Koruma Ombudsmanı ve bir dizi resmî ve yarı resmî tahkim kurulları ve
benzerleri gibi çeşitli ombudsmanlar, tahkim kurulları ve ilgili diğer makamlar bulun-
maktadır. Tüm bu yetkililer, her biri farklı bir hukuki veya sözde hukuki gündemle olsa
da, adaletin yönetiminde yer alırlar. Bu tür kararların ve hükümlerin normatif etkisi, salt
öneri niteliğinde olanlardan bağlayıcı hukuk kurallarına kadar büyük ölçüde farklılık
göstermektedir. Dahası, zamansal yönlendiricilikleri, yalnızca geçmiş kararların bir
değerlendirmesi olarak mı yoksa yetkililerin gelecekteki davranışları için normatif reh-
berlik olarak mı kabul edildikleri bakımından farklılık gösterebilmektedir. 45

45 Finlandiya’da, hâlen Adalet Şansölyesi olan Jaakko Jonkka, Adalet Şansölyesi tarafından verilen
kararların, bazı devlet memurları tarafından yasal haklarının ihlal edildiğini iddia eden bir kişi tara-
fından yapılan bir şikâyete karşılık olarak verilmiş olsa bile, yetkililerin gelecekteki davranışlarına
rehberlik etme niyetine sahip, genellikle “ileriye dönük” nitelikteki kararlar olduğunu vurgulamış-
tır. Jonkka, “A Model for the Weighing and Balancing of Interest in the Prosecutor’s Legal Discre-
tion” (“Savcının Hukuki Takdir Yetkisindeki Faydanın Tartılması ve Dengelenmesi için Bir Mo-
del”).