Page 233 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 233
218 11. Radikal Kararcılık: Katı Bir Şekilde Bağlamsal Esasa Göre Toplumsal Adalet
(c) Yeni retorik kapsamında, konuşmacının öznel bir düşünce kurgusu olarak kabul
edilen hukuki akıl yürütme yöntem ve sonuçlarının evrensel dinleyici kitlesi tara-
fından onaylanması ya da onaylanmaması,
(d) Felsefi pragmatizm ve sosyal sonuççuluk kapsamında, hukukun toplumdaki dışsal
sonuçları,
(e) Yorumcu hukuk okulu ve analitik hukuki pozitivizm kapsamında, yasa koyucunun
veya emsal karar veren bir mahkemenin başlangıçtaki niyetlerinin izinin sürülmesi,
(f) Analitik hukuki realizm kapsamında, mahkemeler ve diğer hukuk görevlileri tara-
fından etkili bir şekilde uygulanan hukuki hakların ve hukuki ödevlerin toplamı an-
lamında, yürürlüğe konulmuş pratikteki hukuk,
(g) Hukuki teamülcülük kapsamında, belli görüngülerin genel olarak hukuki olduğunun
kabul edilmesi veya tanınması ya da söz konusu etkiyi sağlayacak bir hukuk camia-
sındaki karşılıklı beklentiler ve işbirlikçi eğilimler kümesi,
(h) Hukuki formalizm kapsamında, hukukun mantıksal-kavramsal ve sistemik nitelikleri,
(i) Doğal hukuk felsefesi kapsamında, mutlak dinî, toplumsal veya politik adaletin
kaidelerine başvurulması.
Hukuki analizin diğer uygulanabilir çerçeveleri de listeye eklenebilir. Hukuki analizin
üst kuramı ya da üst bağlamı, toplumdaki daha temel, daha derin yapı düzeyindeki eko-
nomik görüngüleri pasif olarak yansıtan yüzey yapı düzeyinde bir ideolojik görüngü
olarak hukuka (Marksist hukuk ve toplum kuramı); görüngülerin “kendi içindeki şeyler”
olarak kendiliğinden aşikâr, a priori özelliklerine (hukukun görüngübilimi); ya da hukuk
ve toplum üzerindeki baskın, ataerkil görüşte olduğu iddia edilen cinsiyetle ilgili ön
yargıya (hukukun feminist felsefesi), isim vermek gerekirse, yukarıda ayırt edilen dokuz
farklı üst hukuk kuramına üç uygulanabilir alternatife atıf yapılmasını gerektirebilir.
Herhangi bir üst hukuk kuramı, hukuki analiz öncüllerini sabit bir referans zeminine
bağlayarak hukukun ve toplumun kurucu öncülleri hakkında görece dengeli bir kavram
ortaya koymayı amaçlar. Sadece radikal şekilde kararcı bir hukuk anlatısı kapsamında,
hukukun uygulanabilir herhangi bir üst kuramının (ya da üst anlatısının veya üst bağ-
lamının) kavrayışından kaçınılabilir.
11.2 Hukukun Mümkün Olan Tüm Üst Kuramlarının Reddi: Kadı
Adaleti, Alman Serbest Hukuk Akımı ve Hukuk Üzerine Carl
Schmitt
11.2 Hukukun Mümkün Olan Tüm Üst Kuramlarının Reddi: Kadı Adaleti, Alman Serbest …
Radikal şekilde kararcı ve bağlamsal bir hukuk kavramı, hukukun herhangi bir üst ku-
ramının (ya da üst anlatısının, üst bağlamının) taşıyıcılığını kabul etmeyi reddeder.
Tamamen tutarlı bağlamsalcılık kapsamında, aynı şey, hukuki olmayan her türlü üst
kuram için de geçerlidir. Kararcı bir yaklaşıma göre, hukuki kararlar, karar verme du-
rumunu çerçeveleyebilecek ve yapılandırabilecek herhangi bir dış atfa başvurulmaksı-
zın, yalnızca tekil bir davanın esasına göre verilmelidir. Sonuç olarak, yalnızca eldeki
tekil davaya göre ayarlanan durumu özgü veya hatta kişiye özgü türden argümanlar,
hukukun geleneksel kurumsal ve toplumsal kaynaklarından türetilmiş argümanlar karşı-