Page 256 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

12.3 Senkronik Bir Yaklaşımdan Diyakronik Bir Yaklaşıma: Hukuki Akıl Yürütmenin … 241

tutarlılık fikri; ve argümantasyonun üçüncü aşamasında, hukukun toplumsal etkilerini
göz önünde bulundurmak.
Özetlemek gerekirse, Neil MacCormick’in hukuki akıl yürütme kuramı, analizin, eş-
biçimli hukuk kuramı altında dilsel uyuma, tutarlılık hukuk kuramı altında hukuk ilkele-
ri arasındaki tutarlılığa ve felsefi pragmatizm altında hukukun toplumdaki dışsal sonuç-
larına odaklanan hukuk çerçeveleri ile sınırlı olması durumunda, yukarıdaki hukuki
analizin ana hatlarıyla oldukça iyi uyuşuyor gibi görünecektir.

12.3.2 Bielefeld Çevresi: Hukuki Akıl Yürütmede Dilsel, Sistemik,
Teleolojik-Aksiyolojik ve Kategorik Argümanların Ardışık Düzeni

Araştırma grubu Bielefeld Çevresi, Jerzy Wróblewski, Neil MacCormick, Robert S.
Summers, Robert Alexy, Aleksander Peczenik, Aulis Aarnio, Svein Eng ve İtalyan
karşılaştırmacı Michele Taruffo gibi analitik hukukbilimi alanındaki birinci sınıf hukuk
20
felsefecilerinden oluşmaktadır. Bielefeld Çevresi, metodolojik ilhamını ağırlıklı olarak
analitik hukukbilimi ve hukuki argümantasyon kuramından alarak hukuki akıl yürütme-
nin karşılaştırmalı ve kuramsal analizine odaklanmıştır. Grup, 1980’lerin ortalarından
1990’ların sonlarına kadar etkin olmuştur. İki kitap yayınlamıştır: Interpreting Statutes:
A Comparative Study (Kanunların Yorumlanması: Karşılaştırmalı Bir Çalışma) (1991
yılında) ve Interpreting Precedents: A Comparative Study (Emsal Kararların Yorum-
lanması: Karşılaştırmalı Bir Çalışma) (1997 yılında).
21
Bielefeld Çevresi tarafından analize dâhil edilen ulusal yüksek mahkemelerin çoğunda,
akıl yürütme tarzının, grubun bir üyesi olan Neil MacCormick tarafından kabul edilen
tarzı anımsatan ardışık bir hukuki argüman mantığı izlediği görülmüştür. Argüman kate-
22

zorlu düşünceyi savunmaktadır. Sonuç olarak, Batı hukuk sistemlerinde “daha derin” akıl yürütme
mantığını tanımlayan, norm ve olgu öncülleri ile silojistik akıl yürütme sonucu arasındaki ilişki
sorgulanırsa, hukuki bir karar her zaman bir silojistik akıl yürütme durumuna dönüştürülebilir.
20 İki toplantısında Bielefeld Çevresi’nin sekreteri olarak görev yapma ayrıcalığına sahip oldum.
Bunlardan ilki İtalya’nın Bolonya ve Floransa kentlerinde ve ikincisi ise 1990’ların ortalarında, In-
terpreting Precedent adlı kitabın hazırlandığı Finlandiya’nın Tampere kentinde gerçekleşti. Grupta,
zaman zaman o ana kadar yapılan tartışmayı özetleyerek genellikle “hukuki analiz ustası” olarak
hareket eden Jerzy Wróblewski (1980’lerdeki oturumlarda) ve tartışmayı doğru istikamette, yani
eldeki mevcut konumdan tutan grubun iki başkanı olarak Neil MacCormick ve Robert S. Summers
ile hukuki akademik düzey oldukça yüksekti. Hukuki karşılaştırmalı meseleler ağırlıklı olarak İtal-
yan hukuk karşılaştırmacısı Michele Taruffo tarafından ele alınırken, Bielefeld Çevresi’nin diğer
tüm üyeleri analitik hukukbilimi ve hukuki tartışma kuramı alanında uzmandı. - Jerzy Wróblews-
ki’nin 1980’lerdeki Bielefeld Çevresi toplantılarında üstlendiği rolün tanımı, kendisi de grubun bir
üyesi olan Aulis Aarnio’nun bir zamanlar bana söylediklerine dayanıyordu.
21 Grubun en son çalışmalarının yayınlanmasından bu yana 10 yıldan fazla bir süre geçmiş olması,
grubun kilit üyelerinden bazıları, yani Jerzy Wróblewski (†1990), Aleksander Peczenik (†2005) ve
Neil MacCormick (†2009) artık hayatta olmaması ve grubun yeni bir projenin hazırlanması için da-
vet edilmemiş olması nedeniyle, maalesef günümüzde Bielefeld Çevresi’ne tarihsel bir görüngü ola-
rak bakmak zorunda kalabiliriz.
22 Bielefeld Çevresi’nin iki kitabında yer alan hukuki kaynak materyalin ve bunlardan türetilen argüman-
ların bölümlenmesi, Aleksander Peczenik’in söz konusu materyalin zorunlu kaynaklar, gerekli kay-
naklar ve isteğe bağlı kaynaklar olmak üzere üç kategoriye ayrıldığı modelinden benimsenmiştir.