Page 261 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

246 13. Hukuk ve Metafizik

1
doğru tanımı yoktur. Başka bir deyişle, hukuka, diğer alternatifleri hukuki müzakere ve
hukuki takdir yetkisinin dışına çıkartabilecek mutlak, a priori ya da kendi kendini haklı
gösteren bir bakış açısı bulunmamaktadır. Ancak aynı zamanda, hukuki analizin konu-
sunu ve metodolojisini tanımlayan tüm felsefi ve ideolojik öncüllerden arınmış olacak,
hiçbir yerden hukuka hiçbir şekilde bağlı olmayan, kendi kendini destekleyen bir görüş
de olamaz. Hukukun analizinin, hukuk alanında “neyin var olduğu” konusunda, hukuki
bir ontolojinin kurucu unsurları; hukuki epistemoloji kapsamında farklı türden hukuki
kaynak materyallerin ve argüman türlerinin dâhil edilmesi ve hariç tutulması; hukuki
metodoloji kapsamında yaygın olarak onaylanmış hukuki akıl yürütme modelleri; huku-
kun mantıksal-dilsel bağlılıkları; hukukun toplumsal değerlerle ve ideolojilerle ilişkisine
ilişkin aksiyolojik ön koşullar vb. anlamında bir miktar duruş içermesi gerekecektir.
Hukuki analizde bu tür felsefi ön koşullar açık veya zımni bir şekilde öngörülmeksi-
zin, hukuk kavramı, ilk etapta hiç ya da en azından oldukça tutarlı bir biçimde yapılan-
dırılamazdı. Hukuk ve hukuki analiz alanında, epistemik ve semantik doğruluk ve bilgi
kavramları, yalnızca, ilgili ontolojik epistemolojik, metodolojik, mantıksal-kavramsal,
aksiyolojik ve muhtemelen diğer bağlılıklara atıfta bulunarak hukukun oluşumunu ta-
nımlayan bir dizi kuram yüklü öncüle zorunlu olarak göreceli olan ve bunlar tarafından
belirlenen nitelikli, koşullu veya geçici bilgiyi etkin kılabilir.
Benimsenen hukuki analiz çerçevesi, söz konusu iddianın gönderimi/kaplamı ve an-
lamı/içlemi veya doğruluk değeri ve anlam içeriği bakımından kanunun nasıl anlamlan-
dırılacağına ve yorumlanacağına ilişkin hukuki bir iddianın semantik niteliklerini belir-
lemektedir. “Olgu-dizilimi F N karşısında kanunun içeriğinin x olduğu” anlamına gelen
hukuki bir iddianın doğruluğu, Jerzy Wróblewski’nin bağlı, hukuki-rasyonel ve serbest
yargısal karar verme ideolojileri ile tanımlanan bir dizi doğruluk teşkil eden öncüllere
ve bu öncüller altında ayrımı yapılan hukuki analiz çerçevelerine koşulludur. Hukuki ve
rasyonel ideoloji altında yer alan analiz çerçeveleri, modern hukuktaki bağlı ve serbest
alternatiflerden daha fazla ağırlık kazansa bile, hukukun esasında tartışmalı niteliği
nedeniyle, ayrımı yapılan analiz çerçevelerinin hiçbiri, diğer alternatifler karşısında
mutlak otorite veya öncelikli konum iddia edemez.
Kısaca söylemek gerekirse, kanunun nasıl anlamlandırılacağına ve yorumlanacağına
dair bir iddianın semantik nitelikleri aşağıdaki şekilde tasvir edilebilir :
2
Hukuki bir iddianın gönderimi (Frege) veya kaplamı (Carnap) aşağıdaki alternatif-
lerden birine eşittir:
(a) Hukuki-rasyonel yargısal karar verme ideolojisinin kurucu öncülleri aşağıda belir-
tildiği şekilde benimsenmiş ise, kurumsal doğruluk değeri “doğru L” veya “yanlış L”
olarak belirtilir:
(a/1) tutarlılık hukuk kuramına göre, hukukun kurumsal ve kurumsal olmayan kay-
naklarından alınan argümanlar karşısında bir karşılıklı eşleşme, iki taraflı des-
tek, ortak uyum, uyumsuzluk olmaması ve/veya paylaşılan uyum ilişkisi;

1 Aynı şey, postmodern ifadesinin hangi belirsiz, sorunlu özel okuması yapılırsa yapılsın, en azından
iyi bir nedenle, postmodern hukukun uygulanabilir herhangi bir tanımı için de geçerlidir.
2 Metinde “L” alt dizini, kurumsal (ve kısmen toplumsal) ilkeler anlamında hukuki unsurları, “F” alt
dizini şeklî unsurları, “S” alt dizini ise ilgili maddi veya aksiyolojik-teleolojik unsurları ifade eder.