Page 266 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 266
13.2 Hukukun Mantıksal-Kavramsal Oluşumu, Normatif Ontolojisi ve Yapısal Aksiyolojisi 251
Bağlı Yargısal Karar
Verme İdeolojisi
Hukuki - Rasyonel Yargısal Karar
Mantıksal-Şeklî Bir Kavram Verme İdeolojisi
Sistemi Olarak Hukuk
- geçerli yasama ideolojisi
= Hiyerarşik Bir - hâkimler tarafından toplu olarak benimsenen yargı ideolojisi
Hukuki Kavramlar - toplumsal bir hukuk ve adalet anlayışı
Sistemi Hukukun Kurumsal ve Toplumsal Kaynaklarından Türetilen
Hukuk Kuralları ve Hukuki İlkelerin Bir Bileşkesi olarak
Yasa Koyucu, Mah- Hukuk
kemeler ve Diğer
Yetkililer Tarafından hukuk kurallarına (hukuki ilkelere
Verilen Kurumsal kurumsal destek kurumsal destek)
Kararlar
Hukuk Kuralları
ŞEKLÎ HUKUK Hukuki İlkeler MADDİ HUKUK
KAVRAMI KAVRAMI
hukuki ilkelerin
(hukuk kurallarının toplumsal onayı
toplumsal onayı)
Toplumdaki Yerleşik
Toplumsal Uygulama
ve Muameleler
Toplumsal Değerler ve
KURUMSAL VE TOPLUMSAL Kolektif Hedefler
HUKUK KAVRAMI
(hukukun şeklî ve maddi kavramları = Toplumsal Adaletin Bir
arasında yer aldığı gibi) Örneği Olarak Hukuk
Serbest Yargısal Karar Verme
İdeolojisi
Şekil 13.1 Hukukun mantıksal-dilsel kuruluşu, normatif ontolojisi ve yapısal aksiyolojisi ile birlikte,
bağlı, hukuki-rasyonel ve serbest yargısal karar verme ideolojilerinin yanı sıra, hukuki kavramların,
hukuki kuralların ve hukuki ilkelerin kapsamı ve gerektirdiği toplumsal değerler ve kolektif hedefler
Hukukun kurumsal kaynakları ve bunlardan çıkartılan kurala bağlı argümanlar, huku-
kun, daha şeklî ya da kaynak odaklı kurucu unsurlarıdır; diğer yandan, hukukun kurum-
sal olmayan kaynakları ve bunlardan çıkartılan ilke uyumlu argümanlar ise, hukukun
daha maddi ya da içerik odaklı kurucu unsurlarıdır.
Hukuk kuralları, öncelikle hukuk yapıcı ve hukuku uygulayan makamlar tarafından
verilen kararlara dayanan hukuki karar verme için şeklî olarak geçerli argümanlardır. H.
L. A. Hart’a göre, ilgili hukuk sisteminin tanıma kuralında kabul edildiği şekilde, şeklî
köken kaynakları ile tanımlanabilirler. Bununla birlikte, ciddi şekilde haksız görülen bir
kural, mevzuatta veya yargısal karar vermede tamamen şeklî geçerlik zeminine sahip
olmasına rağmen hem yetkililer hem de vatandaşlar tarafından kullanılmayacağından,
hukuk kurallarının bile hukuk camiasında bir dereceye kadar içeriğe dayalı onaya sahip
olması gerekmektedir. Böyle bir durumda, bir metrukiyet durumuyla karşı karşıyayızdır.
Hukuki ilkeler, öncelikle hukuk meslek mensuplarının hukuk camiasında, diğer bazı
meslek gruplarında veya genel olarak hukuk camiasında yaygın olarak onaylanan yerle-