Page 271 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

256 13. Hukuk ve Metafizik

edilmiş sistem yerine, yeniden tanımlanmış, gözden geçirilmiş veya uyarlanmış bir
sistem olarak adlandırılabilir.

13.4 Metinsel Tutarlılık, Kurumsal Otoriteler ve Hukuk Camiası

13.4 Metinsel Tutarlılık, Kurumsal Otoriteler ve Hukuk Camiası
H. L. A. Hart, “American Jurisprudence through English Eyes: The Nightmare and the
Noble Dream” (“İngiliz Gözünden Amerikan Hukukbilimi: Kâbus ve Asil Rüya”) adlı
makalesinde, 1970’lerin sonlarında Amerikan hukuk felsefesini, hukuk realistler tara-
fından temsil edilen bir kâbus hukuk vizyonu ile Ronald Dworkin’in hukuk fikrinin
“dikişsiz bir nedenler ağı” veya hukukun değer yüklü kural ve ilkelerinin tutarlı bir
koleksiyonu olarak temsil ettiği asil rüya olmak üzere iki uç nokta arasında konumlan-
13
dırmıştır. Hukuk çalışmaları için bu iki aşırı seçenekten birinin ya da diğerinin benim-
senmesi, geleneksel hukuk doktrinini ve analitik hukukbilimini, hukuk ve sosyal bilim-
ler alanından kaldırarak onu, (realistlere göre) bir politika ya da (Dworkin’e göre) ahlak
durumuna indirgeme etkisine sahip olacaktır. Hart’ın hukukbiliminin yeri hakkındaki
kendi fikri, hem realistlerin kasvetli sinizminden hem de (Hart’ın görüşüne göre) Dwor-
kin’in ortaya koyduğu temelsiz idealizmden kaçınarak güvenli bir şekilde tam ortadadır.
Hart’ın kendi metodolojik duruşunun iddia edilen zayıflıklarına rağmen, sonraki
14
hukukbilimi üzerindeki etkisi neredeyse muazzam olmuştur. Hart’ın analizini anımsa-
15
tarak, Brian Z. Tamanaha hukuka hukuki formalizm ve sosyal sonuççuluk veya araçsal-
cı olmayan ve araçsalcı bir hukuk anlayışı ışığında bakmıştır. Diğer yazarlar da ben-
16

13 Hart’ın, hepsinin içinde Dworkin’i “en asil hayalperest”, yani hukuk felsefecileri arasında baş
idealist olarak şiirsel şekilde tasvir etmiş olması, elbette, Shakespeare’in Julius Caesar adlı oyununa
bir ima niteliğindedir. Hart, “American Jurisprudence through English Eyes: The Nightmare and
the Noble Dream”, s. 137. Hart, Caesar’ın bir arkadaşı olan Marc Anthony’nin, Caesar’ın, araların-
da Brutus’un da bulunduğu komplocular tarafından acımasızca öldürülmesinden sonra yaptığı alay-
cı konuşmaya atıfta bulunur: “En soylu Romalı Brutus’tu aralarında./ Bütün arkadaşları arasında
yalnız o/ Kin duygusuyla yapmadı Caesar’a yaptığını./ Yalnız o, çıkarını düşünmeden, temiz yürek-
le,/ Halkın yararı için katıldı aralarına.” (William Shakespeare: Julius Caesar, Rol 5, sahne 5, 68-
72) [Türkçe çevirisi, çev. Sabahattin Eyüboğlu, İş Bankası Kültür Yay. (2007)].
14 Hart’ın metodolojisini, özellikle The Concept of Law (Hukuk Kavramı) adlı eserin ön sözünde
betimleyici sosyoloji olarak tanımlaması, sosyal bilimlere ve genel olarak hukuka sosyolojik yakla-
şıma aşina olan akademisyenlerin eleştirilerine neden olmuştur. Hart, The Concept of Law (1961),
s. V.
15 Örneğin, hukuk kuramı metodolojisine ilişkin yeni bir antoloji, yalnızca Hart’ın hukukbilimi üze-
rindeki etkisine ve diğer bilim insanlarının verdiği yanıtlara odaklanmaktadır. Karşılaştırma için:
Giudice, Waluchow ve Del Mar, The Methodology of Legal Theory, Vol. 1 (Hukuk Kuramı Metodo-
lojisi, Cilt 1).
16 Hukuki formalizm ve sosyal sonuççuluk kavramları ile ilgili olarak, Tamanaha, Beyond the Forma-
list-Realist Debate: The Role of Politics in Judging (Şekilci-Realist Bölünmenin Ötesinde: Karar
Vermese Politikanın Rolü); hukukun araçsalcı ve araçsalcı olmayan kavramları ile ilgili olarak,
Tamahana, Law as a Means to an End: Threat to the Rule of Law (Sonuca Varmak için Bir Araç
Olarak Hukuk: Hukukun Üstünlüğüne Tehdit). - İlginç bir şekilde, Brian Z. Tamanaha, geleneksel
analitik hukuki pozitivizmi (Hart’a göre), “hukuka sosyal-hukuki pozitivist yaklaşım” veya “realist
sosyal-hukuki kuram” altında, modern hukukun sosyal ve realist ilkeleri ile birleştirmeyi amaçla-
maktadır. Tamanaha, A General Jurisprudence of Law and Society (Hukuk ve Toplumun Genel Hu-