Page 67 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

52 3. Tutarlılık Hukuk Kuramı: Hukukun Kurumsal ve Toplumsal Kaynaklarından Elde Edilen …

Standart bir hukuk sözlüğündeki tutarlılığın tanımı, Aleksander Peczenik’in normatif
tutarlılık kavramına, “hukuk ilkelerinin bir dizi hukuk kuralını destekleyip açıkladığı ve
bunları tutarlı kıldığı” anlamında bir atıfta bulunur. Tanım, daha sonra Ronald Dwor-
6
kin’in hukuki bütünlük fikrine gönderme yapar. Aleksander Peczenik’in ve Robert
Alexy’nin tutarlılık kavramını ele alacağım ve ardından Ronald Dworkin’in konuya
katkısını değerlendireceğim.
Aleksander Peczenik ve Robert Alexy, tutarlılığı, içsel cümlesel yapı, kullanılan kav-
7
ramlar ve kuramın konusu ile ilgili nitelikler kümesi olarak tanımlamaktadır. İki yazar
daha sonra mükemmel destekleyici yapı fikrini, kanunun nasıl anlamlandırılacağına ve
yorumlanacağına ilişkin iddiaları değerlendirirken izlenecek normatif ideal olarak orta-
ya koymaktadır :
8
Belirli bir kurama ait ifadeler ne kadar mükemmel bir destekleyici yapıya yaklaşırsa
kuram o kadar tutarlı olur.
Peczenik ve Alexy’ye göre, bir kuramın bir mükemmel destekleyici yapıya kavuşma-
sının ya da kavuşamamasının değerlendirilmesi için aşağıdaki ölçütler geçerlidir :
9
1. Destekleyici İlişkilerin Sayısı:
Diğer koşullar aynı kalmak üzere, bir kurama ait ifadeler ne kadar çok desteklenirse
kuram o kadar tutarlı olur.
2. Destekleyici Zincirlerin Uzunluğu:
Diğer koşullar aynı kalmak üzere, bir kurama ait nedenler zincirleri ne kadar uzun
olursa kuram o kadar tutarlı olur.
3. İfadeler Arasında Güçlü Destek:
Diğer koşullar aynı kalmak üzere, bir kurama ait ifadeler diğer ifadelerle ne kadar
güçlü bir şekilde desteklenirse kuram da o kadar tutarlı olur.
4. Destekleyici Zincirler Arasındaki Bağlantılar:
4.1. Diğer koşullar aynı kalmak üzere, söz konusu kurama ait aynı öncül tarafından
desteklenen sonuç sayısı ne kadar fazlaysa, kuram da o kadar tutarlı olur.
4.2. Diğer koşullar aynı kalmak üzere, söz konusu kuram içindeki bağımsız öncül
kümelerinin sayısı, bu kümelerin her birinden aynı sonuç çıkacak şekilde ne ka-
dar fazla olursa kuram o kadar tutarlı olur.
5. Nedenler Arasındaki Öncelik Sırası:
Eğer söz konusu kuram ilkeler içeriyorsa, bu durumda diğer koşullar aynı kalmak
üzere, ilkeler arasındaki öncelik ilişkilerin sayısı ne kadar fazlaysa kuram da o kadar
tutarlı olur.

6 Peczenik, “Coherence”, s. 124.
7 Peczenik, Coherence, s. 124-125.
8 Peczenik, On Law and Reason (Hukuk ve Muhakeme Üzerine), s. 160; Alexy ve Peczenik, “The
Concept of Coherence and Its Significance for Discursive Rationality” (“Tutarlılık Kavramı ve
Söylemsel Rasyonalite İçin Önemi”), s. 131.
9 Peczenik, On Law and Reason, s 160-177; Alexy ve Peczenik, “The Concept of Coherence and Its
Significance for Discursive Rationality”, s. 132-143, 144-145.