Page 88 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 88
3.6 Hukukun Tutarlılık Kuramının Eleştirel Bir Değerlendirmesi 73
Dahası, tutarlılık kuramına karşı yöneltilen tutarlı masalların doğruluk testini geç-
mesine izin verdiği yönündeki sık sık dile getirilen eleştirinin inandırıcı bir biçimde
yanıtlanması güçtür. Tutarlılık doğruluk kuramının herhangi bir ampirik gözlemle olan
huzursuz ilişkisi en iyi şekilde Viyana Çevresi’nden bir anekdotla gösterilebilir. Mate-
matikçi Hans Hahn’ın Otto Neurath’a, eğer tüm bilimsel bilgiler Neurath’ın güçlü bir
şekilde iddia ettiği üzere son çare olarak bir dizi dilsel iddia arasındaki tutarlılığa daya-
nıyorsa, fizikçilerin neden ampirik deneyler gerçekleştirmeleri gerektiğini sorduğu söy-
lenir.
Ne yazık ki Neurath’ın Hahn’ın sorusuna verdiği cevap Viyana Çevresi’nin arşivle-
rinde tutulmamıştır. Mantıksal pozitivizmden önce, mantıksal pozitivizm sırasında ve
sonrasında semantik geleneğin seçkin bir analisti olan Alberto J. Coffa’ya göre Hahn’ın
sorusuna verilebilecek tek mantıklı cevap, Neurath’ın tutarlılık öncülleri uyarınca bu tür
deneylerin yapılmasının bir nedeninin olmadığı olurdu. Yine de Neurath’ın protokol
65
önermelerinin ya da dünyanın diğer ampirik iddialarının ileri sürülen eşleşmesi, bir dizi
dilsel iddia ile dünyadaki görüngüler arasındaki bir tekabüliyet ilişkisine dayanmakta-
dır. Böyle bir dil-dünya tekabüliyetinin varsayılan yaygınlığı olmaksızın, Neurath’ın
tutarlılığı tarafından tamamen unutulmuş gibi görünen herhangi bir gözlem cümlesi de
söz konusu olabilir.
65 Coffa, The Semantic Tradition from Kant to Carnap, s. 367.