Page 157 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

138 4. Ahlaki ve Hukuki Muhakemenin Nihai Gerekçesi

6.3. Diğer koşullar aynı kalmak üzere, bir kurama ait ifadeler arasındaki karşılıklı
normatif ilişkilerin sayısı ne kadar fazlaysa, kuram o kadar tutarlı olur.
6.3*. Bir ifadeyi gerekçelendirmek için bir kuramı kullanırken, kuramın, kendisine ait
ifadeler arasında mümkün olduğunca çok sayıda karşılıklı normatif ilişkiyi kapsa-
dığından emin olunmalıdır.
Daha karmaşık bir karşılıklı gerekçelendirme de düşünülebilir. Örneğin aşağıdaki çı-
karımları (a, b ve c) düşünelim.
a.
p1
s ve p1 -> p2
s
Sonuç: p2
b.
p2
s ve p2 -> p3
s
Sonuç: p3
c
p3
s ve p3 -> p1
s
Sonuç: p1
Birincisi nedensel önermeler içeren, ikincisi ise birçok farklı türden ifadeler içeren iki
örnek vermek istiyorum.
Örnek 1.
Aşağıdaki çıkarımları (A, B ve C) düşünelim.

A.
p1 Urbanya’da kişi başına düşen bilim insanı sayısı diğer tüm ülkelerden daha fazladır.
s ve p1 -> p2 Bir ülke verimli bir ekonomik sisteme sahipse ve ülkede kişi başına düşen bilim in-
sanı sayısı diğer tüm ülkelerden daha fazlaysa, o ülke aynı zamanda diğer tüm ülke-
lerden daha yüksek kişi başına GSYİH’ye sahiptir
s Urbanya, verimli bir ekonomik sisteme sahiptir.
Sonuç (p2) Urbanya, diğer tüm ülkelerden daha yüksek kişi başına GSYİH’ye sahiptir.
B.
p2 Urbanya, diğer tüm ülkelerden daha yüksek kişi başına GSYİH’ye sahiptir.
s ve p2 -> p3 Bir ülke verimli bir ekonomik sisteme sahipse ve ülkede kişi başına düşen GSYİH
diğer tüm ülkelerden daha yüksekse, araştırma için harcanan GSYİH yüzdesi oranı,
diğer tüm ülkelerden daha yüksektir.
s Urbanya, verimli bir ekonomik sisteme sahiptir.
Sonuç (p3) Urbanya’da araştırma için harcanan GSYİH yüzdesi oranı, diğer tüm ülkelerden daha
yüksektir.