Page 192 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

Bölüm 5
Yürürlükteki Hukuk Nedir?

5.1 Yürürlükteki Hukuk Nedir? - İlk Düşünceler

5.1 Yürürlükteki Hukuk Nedir? - İlk Düşünceler
5.1.1 Başlangıç Noktası: Rasyonellik ve Değişmezlik
Şimdi, klasik “Yürürlükteki hukuk nedir?” sorusunu tartışmaya hazırız. Bir başlan-
gıç noktası olarak önceki bölümlerde savunulan tezleri kısaca tekrar etmek istiyorum.
1. Aslında, çoğu insan tutarlı olan sistemleri onaylamaya ve mükemmel düzeyde ras-
yonel bir söyleme yaklaşmayı amaçlıyor gibi davranmaya eğilimlidir.
2. Bazı ahlaki ve kuramsal kavramların analizi, bir kişi pratik konular hakkında düzgün
bir şekilde düşünmeyi amaçlıyorsa o kişinin pratik görüşlerini tutarlı bir sistem
hâlinde düzenleme ve söylemsel rasyonellik kurallarına uyma eğilimine sahip oldu-
ğu sonucunu gerekçelendirmektedir. Kavramlar terk edilseydi, hukuki ve ahlaki so-
runların rasyonel söylemi imkânsız olurdu. Sonuç olarak yaşam biçimimiz kökten
değişirdi.
3. Tutarlılık, fikirlerimizi istikrarlı hâle getirir. Bir bireyin yüksek düzeyde tutarlı bir
sistemi reddetmesinin münferit bir ifadeyi reddetmesinden daha zor olduğu hipotezi
akla yatkındır. Pratik görüşlerin istikrarlı hâle getirilmesi amaçlanıyorsa kişinin bun-
ları tutarlı bir sistem hâlinde düzenleme eğilimi olmalıdır.
4. Pratik konularda istikrarlı bir konsensüs yaratılması amaçlanıyorsa kişinin pratik
görüşlerini tutarlı bir sistem hâlinde düzenleme ve rasyonel söylem kurallarına uyma
eğilimi bulunmalıdır.
5. Ayrıca istikrarlı bir konsensüs, verimli organizasyon, şiddetin asgari düzeye indiril-
mesi ve nihayetinde türlerin hayatta kalması gibi hedeflere ulaşılmasını kolaylaştırır.
İnsanlığın hayatta kalma şansının artırılması amaçlanıyorsa kişinin pratik görüşlerini
tutarlı bir sistem hâlinde düzenleme ve rasyonel söylemin kurallarına uyma eğilimi
bulunmalıdır.
Tüm bunlar sadece salt ahlaki değil, aynı zamanda hukuki muhakeme için de geçer-
lidir. Bu muhakeme türlerinden her ikisinin de yüksek düzeyde tutarlı ve söylemsel
olarak rasyonel olması gereklidir. Sonuç olarak, bizzat yürürlükteki hukuk kavramının
hukukun tutarlılığına ve söylemsel rasyonelliğine katkıda bulunması akla yatkındır.