Page 241 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

222 5. Yürürlükteki Hukuk Nedir?

Birçok gelenekte benzer görüşler oluşturulmuştur. Birkaç örnek vermek istiyorum.
Radbruch (1950, 123; kuram ilk kez 1914’te yayımlanmıştır), hukukun, hakikatin, hu-
kuk fikri veya değerine hizmet etmek anlamına gelen bir parçası olduğunu ifade etmiştir
(“Recht ist die Wirklichkeit, die den Sinn hat, dem Rechtswerte, der Rechtsidee zu die-
nen”). Reale 1962, 343 ve devamı ile Recaséns Siches 1959, 159 (karşılaştırma için:
Laakso 1980, 291 ve 299) hukuku olgusal gerçek, değer ve normun bileşimi olarak
yorumlar. Hall 1947, 313 ve 1973, 54-77 (karşılaştırma için: Laakso 1980, 303) değer,
olgusal gerçek ve fikirden (şekil) oluşan bütünlükten bahsetmiştir. Sethna 1962, X (kar-
şılaştırma için: Laakso 1980, 306 n. 122) hukukun tarihsel, felsefi, karşılaştırmalı, anali-
tik, sosyolojik ve teleolojik olarak incelenebileceğini iddia etmiştir.
Kompleksin tamamı, hukuki olarak geçerlidir. Belirli normlar aynı zamanda hukuki
geçerlilik özelliğine de sahiptir. Normların hukuki geçerliliği “ortaya çıkan”, şöyle ki,
komplekse üyelikleri nedeniyle sahip oldukları bir özelliktir.
P’nin bir sistemin (X) belirli bir bileşeninin bir özelliği olduğunu varsayalım. Böyle
bir durumda P, P’nin ancak ve ancak X’in bileşeninin X’e üyeliğinden bağımsız olarak
sahip olduğu bir özellik olması durumunda sonuçlandıran bir özelliktir. Aksi hâlde P,
kendiliğinden ortaya çıkan bir özelliktir. Karşılaştırma için: Bunge 1977, 97 ve devamı
ve 1981, 26 ve devamı. Karşılaştırma için: Oppenheim ve Putnam 1958, 15.
Lang (1962, 25 ve devamı ile 59 ve devamı), hukukun “anlam bilimsel olarak” kar-
maşık bir ontolojik yapıya sahip olduğunu iddia etmektedir: Kişi, diğer düzlemleri dik-
kate almadan, “düzlemler”inden (davranış, zihinsel süreçler ve normlar; karşılaştırma
için yukarıya bakınız) herhangi birini hukuki olarak tanımlayamaz.
Hukuki geçerlilik özelliği, yukarıda bölüm 5.1.3’te açıklanan anlamda görecelidir
(normatif, türevsel). “Norm N hukuki olarak geçerlidir” ifadesi, N’ye uyulmasının ge-
rekli olduğuna işaret eder. Dolayısıyla geçerli normdan bahsetmek için geçerli bir norm
ve bunun geçerliliğini belirleyen bir başka norm olmak üzere iki norm düşünülmesi
gerekir. Hukuki geçerliliğe ilişkin olarak, geçerliliği belirleyen norm, çeşitli niteliklere
sahip olabilir. Hukuki olabilir veya olmayabilir. Eğer hukuki değilse, “yürürlükteki
hukuk” olarak adlandırılan kompleksin değil, ahlak, kültür, ideoloji, dil veya (rasyonel)
söylem gibi başka bir kompleksin üyesidir. Bunlar, Hector-Neri Castaneda tarafından
icat edilen bir terimi kullanarak hukukun beraberindekiler olarak da adlandırılabilirler.

5.6 Yürürlükteki Hukukun Bir Bileşeni Olarak Normlar

5.6 Yürürlükteki Hukukun Bir Bileşeni Olarak Normlar
5.6.1 Hukuki Normlar Üzerine İlk Düşünceler

Yürürlükteki hukukun ilk bileşeni normlardan oluşur. Genellikle norm belirleyen bir
ifade ile bir norm arasında ayrım yapılır. Norm belirleyen bir ifade, bir normu belirle-
yen dilsel bir birimdir.
Norm belirleyen bir ifade, aşağıdaki bileşenlerin bir kompleksidir (bir değişkenler
grubudur):
1. Var olan 1 dünya 1 varlıkları: fiziksel biçime sahip olan bir yazıt veya sözce (basılı
harfler, konuşma vb.).