Page 242 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 242
5.6 Yürürlükteki Hukukun Bir Bileşeni Olarak Normlar 223
2. Var olan 3 dünya 3 varlıkları: bu yazıtın veya sözcenin normatif anlamı; karşılaştırma
için: yukarıdaki bölüm 2.2-2.4.
Norm belirleyen bir ifade dilsel bir birim olsa da bir normun ne olduğunu söylemek
kolay değildir. Diğerlerinin yanı sıra, kavramın aşağıdaki yorumları mantıklıdır.
1. Norm, norm belirleyen bir ifadeyle, bu kapsamda normatif bir anlama sahip bir yazıt
veya sözce ile aynıdır (var oluş biçimi hakkında yukarıya bakınız).
2. Norm, bir yazıtın veya sözcenin normatif anlam içeriğiyle aynıdır. Anlam, var olan 3
bir dünya 3 varlığıdır. Böyle bir var oluşun iki biçimi arasında bir ayrım yapılabilir:
a) Bir anlam içeriği olarak bir norm (ideal olarak), söz konusu normatif anlama sa-
hip en az bir yazıt veya sözce (fiziksel olarak) varsa 1 vardır 3.
b) Bir anlam içeriği olarak bir norm (ideal olarak) dilde, bu dilin söz konusu normu
formüle etmek için gerekli kaynaklara sahip olması durumunda vardır 3 (karşılaş-
tırma için: Castaneda 1975, 179 ve devamı). Dolayısıyla söz konusu normatif an-
lama sahip olacak bir yazıt veya sözce (fiziksel olarak) var olabilir.
3. Norm, bir bireyin düşüncelerinin normatif anlam içeriği ile aynıdır. Anlam, en az bir
kişi karşılık gelen düşünceleri deneyimliyorsa, bunlar (zihinsel olarak) varsa 2, var
olan 3 bir dünya 3 varlığıdır.
Aşağıdaki argümanın fazlasıyla gösterdiği gibi normlar hakkındaki bu görüş özellik-
le tartışmalıdır: “Gerçekte kimsenin düşünceleriyle ilişkilendirilmemiş olan bir ifadenin,
normun realitesini oluşturduğu söylenebilir mi?” sorusu sorulabilir. “Bu soruya olumlu
yanıt verilmesi gerekir [...] çünkü düşüncelerin bu ifadeyle ilişkilendirilmesi durumun-
da, bu düşünceler, tam anlamıyla belirli (normatif, yönlendirici) türdeki düşünceler
olacaktır” (Opalek 1970, 298).
4. Bir norm, normatif anlama sahip bir sonucu güçlü bir şekilde destekleyen bir yazıt
veya sözce ya da bir yazıtlar ve sözceler kompleksi ile aynıdır; karşılaştırma için:
“güçlü destek” kavramına ilişkin bölüm 2.7.5 ve 3.2.4. Bu yazıtlar veya sözceler (fi-
ziksel olarak) vardır 1. Destekledikleri normatif anlam (ideal olarak), bir anlam içeriği
olarak vardır 3.
5. Bir norm, insan eylemleri veya eyleme geçme eğilimleri kompleksi ile aynıdır; an-
cak şu kadar ki bu eylemlerin veya eğilimlerin var olduğunu kesin bir şekilde belir-
ten kuramsal önermenin, normatif bir anlama sahip bir sonucu güçlü bir şekilde des-
teklemesi gerekmektedir. Bu eylemler, diğerlerinin yanı sıra, (fiziksel olarak) var
olan 1 belirli bireylerin bazı fiziksel davranışlarını içeren çeşitli bileşenlere sahip
karmaşık varlıklardır. Destekledikleri normatif anlam (ideal olarak), bir anlam içeri-
ği olarak vardır 3.
Bu tür eğilimler arasında, belirli bir eylem şeklinin emredildiğini, yasaklandığını vb.
iddia etme eğiliminden, bu buyruklara, izinlere, yasaklara vb. göre hareket etme eğili-
minden ve bunları ihlal eden insanları eleştirme eğiliminden vb. bahsedilebilir.
6. Bir norm, bir norm ifadesinin ve bu tür bir insan eylemleri veya eyleme geçme eği-
limleri kompleksinin bir birleşimi ile aynıdır (karşılaştırma için: Sundby 1974, 17).
Bu bölümde ve aşağıdaki bölüm 5.6.4 ve 5.6.5’te, bazı norm sınıflandırmalarını ele
alacağım, ancak aynı hususlar norm belirleyen ifadeler için de söylenebilir.